Όλη η Ευρώπη τον έμαθε ως «Speedy Gonzalez» ή «Roadrunner» την δεκαετία του 1990 για τις ταχύτατες κούρσες του στην πλάγια γραμμή με Άγιαξ, Άρσεναλ και Μπαρτσελόνα.
Για τους συμπαίκτες του, από τα χρόνια κιόλας που αγωνιζόταν στην Βίλεμ, το…εσωτερικό παρατσούκλι του Μαρκ Όφερμαρς στα αποδυτήρια ήταν άλλο. Μαρκ «Netto» τον αποκαλούσαν, δηλαδή Μαρκ…Κέρδος, για την ιδιαίτερα καλή σχέση που είχε με τα χρήματα.
Mεγάλωσε στο Εμστ, ένα χωριό 3.000 κατοίκων στην αγροτική, απομονωμένη επαρχία του Χέλντερλαντ, όπου κατάλαβε νωρίς ότι κανείς έπρεπε να ιδρώσει πολύ για να κερδίσει τον επιούσιο. Στην φάρμα του παππού του δεν υπήρχαν τότε τρακτέρ ή άλλα οχήματα. Έτσι όταν ερχόταν η ώρα για να την συγκομιδή της πατάτας, τύλιγε γύρω από τη μέση του ένα σκοινί, έδεναν την άλλη άκρη σε ένα κάρο και άρχιζε το τρέξιμο, με τους υπόλοιπους της οικογένειας να πετούν μέσα τις πολύτιμες πατάτες την ώρα που περνούσε από μπροστά τους. Δεν είναι να απορεί κανείς πώς απόκτησε την ταχύτητα και την δύναμη που τον διέκρινε παρά το μικρό του ύψος. Ούτε και την αγάπη για την σκληρή δουλειά.
Με τα πρώτα του λεφτά από το ποδόσφαιρο, αγόρασε μία παλιά μεταχειρισμένη Jaguar και ο πατέρας του Μπεν μαζί με τον αδελφό του, Έντβιν, αποφάσισαν να την επαναφέρουν στην αυθεντική της κατάσταση. Κάπως έτσι ήρθε η ιδέα για την δημιουργία μίας επιχείρησης αναπαλαίωσης οχημάτων, της Overmars Classic Cars, που εξελίχθηκε σε εταιρία ενοικίασης πολυτελών αυτοκινήτων για γάμους και πάρτι.
Mε τα επόμενα χρήματα, ο νεαρός Όφερμαρς άρχισε τις επενδύσεις στον τομέα των ακινήτων, πάντα σε συνεργασία με την οικογένεια και κοντά στην «βάση» της στο Χέλντερλαντ. Όλα ξεκίνησαν με ένα παλιό κατάστημα ποδηλάτων και εξελίχθηκαν σε αυτοκρατορία: εστιατόρια, καταστήματα αθλητικών ειδών, διαμερίσματα, ξενοδοχεία, τα πάντα βρίσκονται στο portfolio της οικογένειας.
Όταν μετακόμισε στον Άγιαξ, οι συμπαίκτες του «έπαιζαν» με μετοχές στο χρηματιστήριο, όμως αυτός συνέχιζε να συγκεντρώνει ακίνητη περιουσία, χωρίς να «διαφημίζει» ιδιαίτερα τις επενδύσεις του στα αποδυτήρια.
«Ποτέ δεν μιλάω για λεφτά. Μαρκ Netto με έλεγαν, αλλά δεν έχω πρόβλημα. Καλύτερα να με λένε έτσι, παρά οτιδήποτε άλλο», δήλωνε τότε (που να’ ξερε!).
Ωστόσο, καμία φορά στα ξενοδοχεία, έριχνε κάτω από τα δωμάτια των συμπαικτών του και κανένα φυλλάδιο με πιθανές επενδύσεις σε ακίνητα για να την τσεκάρουν. «Για να επενδύει εκεί ο Μαρκ, σημαίνει ότι υπάρχει χρήμα», έλεγαν οι υπόλοιποι παίκτες του «Αίαντα».
Ένα από τα μεγάλα όνειρά του ήταν να αγοράσει κάποτε μία Porsche, όπως θυμάται ο πατέρας του: «Όταν πήγε στην Άρσεναλ του είπα: ”Ήρθε η ώρα να αγοράσεις μία και να την πας μία βόλτα, έχεις δουλέψει σκληρά και την αξίζεις”. Ο Μαρκ αγόρασε έτσι μία Porsche, αλλά μεταχειρισμένη»!
Κάπως έτσι, το 2002, μπήκε στην λίστα με τους 500 πλουσιότερους ανθρώπους στην Ολλανδία και πιο συγκεκριμένα στο νούμερο 441 της λίστας Quote 500.
Όταν αποφάσισε λοιπόν να κρεμάσει τα παπούτσια του, ήξερε ότι η καριέρα του προπονητή δεν ταίριαζε στο επιχειρηματικό του μυαλό.
Η σημαδιακή 24η Αυγούστου 2016
Ο Όφερμαρς έβαλε τέλος στην καριέρα του το 2008-09 εκεί που την είχε ξεκινήσει, στην Γκο Αχέντ Ιγκλς και αμέσως ξεκίνησε εκεί ρόλο τεχνικού διευθυντή και συμβούλου της διοίκησης. Έκανε το «αγροτικό» του και το 2012 επέστρεψε στον Άγιαξ. Αρχικά προπονούσε τις ακαδημίες μία φορά την εβδομάδα, αλλά γρήγορα άφησε την φόρμα και έβαλε κοστούμι, πουκάμισο και γραβάτα, για να γίνει διευθυντής ποδοσφαίρου.
Η τότε φιλοσοφία του «Αίαντα» ταίριαζε απόλυτα στα πιστεύω του Netto. Θιασώτης της διάσημης φράσης του Γιόχαν Κρόιφ ότι «δεν έχω δει ποτέ ένα τσουβάλι με λεφτά να σκοράρει», ο Όφερμαρς κινήθηκε σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο: λίγα λεφτά για μεταγραφές, χαμηλοί μισθοί με «ταβάνι» το 1 εκατ. ευρώ ετησίως για τον πιο ακριβοπληρωμένο παίκτη της ομάδας, προώθηση παιδιών από τις ακαδημίες και εξασφάλιση εσόδων μέσω πωλήσεων στα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα ή και της συμμετοχής στο Τσάμπιονς Λιγκ.
Οι οπαδοί αποδέχονταν έστω και απρόθυμα την πολιτική λιτότητας όσο η ομάδα κυριαρχούσε στην Eredivisie. Όταν όμως οι τίτλοι άρχισαν να στερεύουν και η Αϊντχόφεν να κυριαρχεί, άρχισε η γκρίνια. Ο κόσμος είχε βαρεθεί να βλέπει τους τίτλους να πηγαίνουν στην PSV και τα αστέρια της ομάδας να φεύγουν για άλλες πολιτείες. Το «Netto», για το οποίο κάποτε ήταν περήφανος, άρχισε να γίνεται αιτία κριτικής, ακόμα και λογαριασμός – παρωδία στο Twitter. Και ο κόμπος έφτασε στο χτένι μία καλοκαιρινή βραδιά του 2016.
Στις 24 εκείνου του Αυγούστου, ο «Αίαντας» υπέστη ιστορική συντριβή με 4-1 από την Ροστόφ και έμεινε εκτός ομίλων Τσάμπιονς Λιγκ. Η πίεση πλέον στο πρόσωπό του ήταν αφόρητη. Έξι μέρες μετά, ο Όφερμαρς υπέκυψε και διέλυσε την σφικτή οικονομική πολιτική, ξοδεύοντας 11 εκατομμύρια ευρώ για την απόκτηση του Χακίμ Ζιγιάς από την Τβέντε. Ο Μαροκινός, βοήθησε τα μέγιστα στην πορεία μέχρι τον τελικό του Γιουρόπα Λιγκ 2017. Όμως η ήττα από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έδειξε την διαφορά του Άγιαξ από το επόμενο επίπεδο και τις περαιτέρω επενδύσεις που έπρεπε να γίνουν για να πλησιάσει εκεί.
Το καλοκαίρι του 2018, η «οικονομική επανάσταση» συνεχίστηκε. Ο Άγιαξ «έριξε» 11.4 εκατ. ευρώ στον Ντούσαν Τάντιτς ανεβάζοντας το ταβάνι των μισθών στα 2 εκατ. ευρώ. Πήρε πίσω τον Ντέιλι Μπλιντ από την Γιουνάιτεντ για 16 εκατ. ευρώ, έκανε γενναίες αυξήσεις στους υπόλοιπους πρωτοκλασάτους και έβαλε «φρένο» προσωρινά στις αποχωρήσεις των Ζιγιάς, Νέρες και Ντόλμπεργκ.
Η αλλαγή οικονομική πλεύσης, συνδυάστηκε με άλλες ευτυχείς συγκυρίες. Μία ήταν η έλευση του Έρικ Τεν Χαχ, ενός προπονητή επηρεασμένου από την γερμανική σχολή, με αλλεργία στην …«ολλανδίτιδα», όπως αποκαλούσε ο προηγούμενος τεχνικός Πέτερ Μπος την έφεση των ολλανδικών ομάδων στις σέντρες και τις συνεχείς μπαλιές προς τους σέντερ μπακ για να φτιάχνουν παιχνίδι. Βάλτε στο μίγμα και το «ξεπέταγμα» νεαρών όπως ο Ντε Γιονγκ και ο Ντε Λιχτ και ο νέος Άγιαξ ήταν έτοιμος να εκτοξευτεί.
Η σεζόν 2018-19 ξεκίνησε με ωραίο ποδόσφαιρο, πρόκριση στα νοκ – άουτ του Τσάμπιονς Λιγκ, αλλά προβληματισμό για το πρωτάθλημα, όπου η Αϊντχόφεν έδειχνε ασταμάτητη στον πρώτο γύρο. Στο ξεκίνημα του νέου έτους η αγωνία στον κόσμο μεγάλωσε με κάποιες εγχώριες γκέλες. Όμως σιγά – σιγά η ομάδα κατάφερε να μειώσει την διαφορά και να περάσει τελικά μπροστά προ ημερών, έστω και στην διαφορά τερμάτων, για πρώτη φορά μετά από μία τριετία!
Στην Ευρώπη όπου οι απαιτήσεις και η πίεση ήταν μικρότερες, ο Άγιαξ έδειξε το πραγματικό του πρόσωπο, αρχικά κόντρα στην εστεμμένη πρωταθλήτρια Ευρώπης Ρεάλ και έπειτα με την Γιουβέντους του Κριστιάνο Ρονάλντο. Μετά την «τεσσάρα» στο «Μπερναμπέου», μία…βουτιά του Όφερμαρς στο γρασίδι του Juventus Stadium, αποτέλεσε το σήμα κατατεθέν μίας νέας επικής βραδιάς στο «άντρο» της «Μεγάλης Κυρίας». Δύο εκκωφαντικές προκρίσεις, με ποδόσφαιρο κυριαρχίας που θύμισε σε πολλούς το Total Football της δεκαετίας του 1970 και τα…κομπιούτερ του Φαν Χάαλ του 1995.
Η φετινή ομάδα δεν έχει -ακόμα τουλάχιστον – κούπα όπως εκείνες, αλλά κατάφερε να ξεχωρίσει μέσα σε πολύ πιο αντίξοες συνθήκες ανταγωνισμού. Η Ολλανδία του Κρόιφ ήταν τότε η νο.2 ποδοσφαιρική χώρα στην Ευρώπη πίσω μόνο από την Γερμανία. Το 1995 δεν υπήρχε νόμος Μποσμάν και ο «Αίαντας» είχε καταφέρει να κρατήσει τα αστέρια του όσο χρειαζόταν για να διακριθεί, πριν τελικά σκορπίσουν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Το φετινό, αναλογικά φαίνεται πολύ πιο δύσκολο κατόρθωμα. Αρκεί να λάβει κανείς υπ’ όψιν ότι ο Άγιαξ πέρσι είχε έσοδα 92 εκατ. ευρώ και η Ρεάλ – την οποία απέκλεισε στους «16» – τα οκταπλάσια!
Παρά τα χρήματα που ξόδεψε, εξακολουθεί να παίζει με «νεροπίστολα» κόντρα σε τανκς. Όμως ο «Αίαντας» είναι ακόμα εδώ και το μέλλον του προβλέπεται λαμπρότερο. Ο Ντε Γιονγκ θα αποτελέσει παρελθόν το καλοκαίρι, το ίδιο πιθανότατα και ο Ντε Λιχτ, αλλά το ταμείο θα πλημμυρίσει με τα λεφτά από τις πωλήσεις τους και τα έσοδα από την φετινή πορεία στο Τσάμπιονς Λιγκ.
Μετά τα παθήματα των περασμένων ετών, τα εκατομμύρια σίγουρα πια δεν θα μείνουν στους τραπεζικούς λογαριασμούς, αλλά ένα μεγάλο μέρος τους θα διατεθεί για περαιτέρω ενίσχυση. Ένα τσουβάλι με λεφτά δεν μπορεί να σκοράρει, αλλά μπορεί να αγοράσει έναν παίκτη ο οποίος θα το κάνει!
«Μήπως τώρα ξεφορτώθηκα το παρατσούκλι μου;», ρώτησε προ μηνών μεταξύ σοβαρού και αστείου τα μέλη του Άγιαξ ο διευθυντής ποδοσφαίρου, κατά την ετήσια συνέλευση των μετόχων.
Καταλάβαμε κύριε Όφερμαρς, δεν θέλεις να λέγεσαι πια «Netto». Μόνο Μαρκ. Σκέτο…