Ο αρχιτέκτονας του νέου γηπέδου της ΑΕΚ Αθανάσιος Κυρατσούς μιλάει για την «Αγιά Σοφιά», την εμπειρία της δουλειάς δίπλα στο Δημήτρη Μελισσανίδη και το πώς περιμένει να αντιμετωπίσουν οι φίλοι της Ένωσης το νέο τους «σπίτι».
Ο κ. Κυρατσούς μίλησε στον «Δικέφαλο» με αρκετές λεπτομέρειες για τα σχέδια του γηπέδου, τονίζοντας πως όσα έχει υποσχεθεί στους φίλους της ΑΕΚ ο «τίγρης» θα τηρηθούν μέχρι κεραίας. Αναλυτικά:
Πώς σας πλησίασε ο κ. Μελισσανίδης ώστε να αναλάβετε το γήπεδο;
«Με τον κ. Μελισσανίδη γνωριζόμαστε πάρα πολλά χρόνια. Έχουμε συνεργαστεί κατ’ επανάληψη σε πολλά θέματα, επαγγελματικά, κοινωνικά, όπως για παράδειγμα στην Εύξεινο Λέσχη στην Πλάκα, που τελειώνει σύντομα. Είναι μια σχέση που κρατάει παραπάνω από 15 χρόνια».
Χρειάστηκε να ταξιδέψετε μαζί του, ώστε να δείτε και άλλα γήπεδα; Ακούσαμε για ένα ταξίδι στη Σαρδηνία.
«Ταξιδέψαμε, είδαμε το γήπεδο της Γιουβέντους, το μελετήσαμε εξονυχιστικά. Προσωπικά είδα πάρα πολλά γήπεδα, τα πιο σύγχρονα και τελευταίας τεχνολογίας, αλλά και τα πλέον κοντινά στη δική μας αντίληψη. Το ταξίδι στη Σαρδηνία είναι γεγονός. Ήμασταν πνιγμένοι και ο Δημήτρης Μελισσανίδης με κάλεσε να περάσουμε κάποιες μέρες των διακοπών μας μαζί. Ουσιαστικά ήταν μέρες εργασίας! Εκείνος είχε χρόνο ελεύθερο, όπως ξέρετε, στο χρόνο διακοπών του, κάθε άλλο παρά διακοπές κάνει. Για μένα ήταν μία ευκαιρία να δω και να προσεγγίσω το θέμα πιο βαθιά».
Είχε οραματιστεί το γήπεδο ή μαζί αποφασίσατε;
«Δεν είχε ένα όραμα αλλά πολλά! Δεν ήθελε ποτέ να δει έναν απλό αθλητικό χώρο. Ήθελε το μέγιστο δυνατόν. Αυτό που αντιπροσωπεύει και το όνομά της: Αθλητική Ένωση Κωνσταντινούπολης. Με όλη την παράδοση της προσφυγιάς και του Ελληνισμού της Ανατολής, με τις συνήθειες αυτών των ανθρώπων με τον τρόπο ζωής τους. Να θυμηθούν οι ξεριζωμένοι τις ρίζες τους και να έχουν την αναγνώριση που τους αξίζει. Είναι γύρω στα 3.000.000 που αργότερα αναπτύχθηκαν, ενσωματώθηκαν και μεγαλούργησαν».
Εσείς έχετε κάποια σχέση με τον προσφυγικό Ελληνισμό;
«Όχι, αλλά είμαι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος σε θέματα που έχουν σχέση με αυτούς τους πληθυσμούς ή τις κοινωνίες της Ελλάδας που έφυγαν για άλλα μέρη του κόσμου, με όλη την κουλτούρα που μετέφεραν και ανέπτυξαν και που ενσωμάτωσαν στο έθνος μας».
Αυτός ο κόσμος. Τι θα πει για το «ζωντανό» αποτέλεσμα της δημιουργίας σας;
«Δε μπορώ να το ξέρω. Εμείς θελήσαμε όλους αυτούς να τους κοιτάξουμε στα μάτια, θελήσαμε να δούμε τον πόνο τους, τη διαδρομή τους, την εξέλιξή τους. Θεωρώ ότι περισσότερος σεβασμός δε θα μπορούσε να αποδοθεί.»
Πείτε μας για τους πυρσούς.
«Όπως είπε και ο Κώστας Βουτσάς στο βίντεο, η ΑΕΚ είναι τρόπος ζωής. Ένας τρόπος ζωής που μεταφέρεται από τις μνήμες, από το παρελθόν, τα βιώματα, τις ρίζες. Οι πυρσοί είναι συμβολισμός. Είναι ένδειξη τιμής προς όλους αυτούς που χάθηκαν, σε όλους τους οπαδούς. Ταυτόχρονα είναι ένας συμβολισμός γιορτής και θριάμβου της ΑΕΚ»
Είδαμε χαμάμ, πισίνες, λουτρά.
«Όλα αυτά είναι μια αναφορά στις πολιτισμικές συνήθειες των Ελλήνων της Ανατολής. Ήταν μέρος της κουλτούρας του οποιοδήποτε, δεν ήταν πολυτέλεια».
Θα είναι ανοιχτό για τον κόσμο ή μόνο τους παίκτες;
«Θα αφορά το ευρύ κοινό. Οι παίκτες θα έχουν τους δικούς τους χώρους, τα δικά τους υδρομασάζ, αποθεραπείας, προθέρμανσης κλπ. Τα λουτρά βρίσκονται σε αυτοτελή χώρο το λεγόμενο, «Κτίριο συναφών χρήσεων», το οποίο λειτουργεί παράπλευρα με το γήπεδο ή μάλλον είναι ενσωματωμένο στο γήπεδο. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να λειτουργεί και αυτοτελώς, μπορεί και δια μέσου του γηπέδου. Το ισόγειο διαθέτει στη δεξιά πλευρά πέρα από το Yellow Travel- το οποίο θα είναι μια διευκόλυνση στους φιλάθλους, το μπαρμπέρικο και το καφενείο. Στην αριστερή πλευρά θα έχει την μπουτίκ της ΑΕΚ, το «ΑΕΚshop», ενώ στον κεντρικό του χώρο θα έχει όλες αυτές τις εγκαταστάσεις».
Υπάρχει κάτι που δε θέλατε να δείτε να γίνεται στο νέο γήπεδο;
«Θα ήθελα πάρα πολύ να δω να ενεργοποιείται η ιστορική μνήμη εμπράκτως και όχι θεωρητικώς. Να δούμε τον αθλητισμό γεφυρωμένο με τον πολιτισμό. Χουλιγκανισμούς και βανδαλισμούς σαφώς και δεν θέλουμε να δούμε. Πάντως, από τα πρώτα μηνύματα και την αποδοχή του κόσμου, φάνηκε πως όλοι θέλουν να το σεβαστούν, όλοι θέλουν να το υπηρετήσουν και όλοι ευθυγραμμίζονται σε τέτοια λογική. Κάθε βανδαλισμός, θα είναι παραβίαση του προσωπικού τους χώρου, καθότι είναι ένας χώρος που ανήκει σε όλους, έχει γεννηθεί για όλους, θα είναι το σπίτι, ο ΝΑΟΣ του καθενός».
Έχετε μεριμνήσει για την ασφάλεια των οπαδών-επισκεπτών, καθώς είναι σύνηθες πλέον στα γήπεδα της Ελλάδας να βλέπουμε επεισόδια;
«Πλήρως.. Είναι ένα γήπεδο το οποίο έχει σχεδιαστεί με προδιαγραφές αδειάσματος σε 8 λεπτά. Έχουν ληφθεί όλες οι προφυλάξεις, τουλάχιστον μελετητικά, για την πλήρη ασφάλεια των οπαδών και την αποφυγή έκτροπων. Ο Δημήτρης Μελισσανίδης, μιλά με απόλυτο σεβασμό για όλο αυτό που συμβαίνει. Για τον ίδιο δεν είναι γήπεδο, είναι ένα Κέντρο Αθλητισμού, Μνήμης και Πολιτισμού. Έτσι το σκέφτηκε, το οραματίστηκε, το γέννησε σχεδιαστικά ως τώρα και σε λίγο θα το δούμε και κατασκευαστικά. Ο πολιτισμός, η ιστορική μνήμη και ο αθλητισμός, το πώς τα έχει κατατάξει αυτά μέσα του ο ίδιος, μπορεί να σας το πει αλλά όλες οι κινήσεις του δείχνουν πως τα θεωρεί ισοδύναμα! Όσο έντονα είναι αυτά τα συναισθήματα, άλλο τόσο είναι και το θρησκευτικό, καθώς εξηγεί την επιθυμία του για το εκκλησάκι του Αγ. Λουκά, στη μνήμη του Λουκά Μπάρλου».
Αυτά που έχει πει δημόσια, πιστεύετε πως θα γίνουν;
«Απολύτως. Είναι ένας άνθρωπος που όταν λέει κάτι το εννοεί. Ποτέ δε θα πει κάτι για να το πει. Και αυτό τον τιμά ιδιαιτέρως».
Πριν ακόμα αποκαλυφθούν τα σχέδια για το γήπεδο, πολλοί ήταν εκείνοι που ζητούσαν ένα μουσείο στο νέο γήπεδο. Εσείς φτιάξατε δύο και ένα επιπλέον και ένα καφενείο.
«Στο γήπεδο θα υπάρχουν δύο μουσεία μέσα στο Κτίριο Συναφών Χρήσεων. Το ένα είναι το «Μουσείο της Ιστορίας της ΑΕΚ» που θα αναφέρεται αποκλειστικά σε αυτή, από τη γέννησή της μέχρι σήμερα, με ότι ιστορικό ή ενθυμητικό στοιχείο μπορεί να υπάρχει, με φυσιογνωμίες αθλητών, παραγόντων, φιλάθλων, ανθρώπων που υπηρέτησαν αυτό το όνειρο. Το άλλο είναι το «Μουσείο του Ελληνισμού της Ανατολής», το οποίο έχει συγκροτηθεί σε τέσσερις βασικές ενότητες. Η πρώτη αναφέρεται στην «Ιστορία από τους Βυζαντινούς-Οθωμανικούς χρόνους», η δεύτερη είναι «Ο αιώνας της μεγαλουργίας από το 1820 μέχρι το 1920», η τρίτη είναι «Η Ενότητα του Ξεριζωμού» και η τέταρτη «Η μετεγκατάσταση στην Ελλάδα». Το «Καφενείο των Γνήσιων», είναι στη δεξιά πλευρά, τελείως παραδοσιακό, ανατολίτικο, που διακοσμείται με εικόνες τόσο της εποχής εκείνης, όσο και της ΑΕΚ. Με όλα τα στοιχεία που πρέπει, με τη χόβολη, τη λατέρνα κ.α.»
Πώς πιστεύετε ότι θα νιώθουν οι παίκτες κάθε φορά που θα αγωνίζονται στην «Αγιά Σοφιά»;
«Θα νιώθουν υπερήφανοι για το σπίτι τους! Δε χρειάζεται να λέμε πολλά, γιατί τα πράγματα μιλούν από μόνα τους. Δεν έχουν δει ξανά κάτι τέτοιο και γενικότερα δεν έχουμε ξαναδεί να συνδυάζονται τόσα πολλά πράγματα, με μόνο ένα στόχο . Να αναδείξουμε και να σεβαστούμε τον άνθρωπο, τον αθλητισμό, το πολιτισμικό φορτίο του καθενός.
Υπάρχουν και ορισμένοι που λένε πως το γήπεδο δεν θα υλοποιηθεί, τουλάχιστον σύντομα.
«Δεν υπάρχει περίπτωση. Μέχρι τώρα οι οιωνοί είναι θετικοί, η μελέτη όλη έχει προβλέψει κάθε ενδεχόμενο στραβώματος, ώστε να κυλήσει ομαλά όλη η διαδικασία. Μιλάμε άλλωστε για ένα άνθρωπο, όπως ο κ. Μελισσανίδης, που ένα λέει, δέκα κάνει, ενώ συνήθως συμβαίνει το αντίθετο! Δεν υπάρχουν περιθώρια για αμφισβήτηση».
Πόσοι δούλεψαν για το γήπεδο;
«Τους τελευταίους μήνες κάναμε ένα tour de force. Ένα κατόρθωμα. Ήταν μια μελέτη που έπρεπε να βγει σε 6 μήνες και βγήκε σε δύο! Ξεκινήσαμε να βγάλουμε το concept μόνο και φτάσαμε στο σημείο να εμφανίσουμε την τελειότατη μορφή του, πως θα είναι στην πραγματικότητα. Θεωρήσαμε καλύτερα να δώσουμε το τελικό αλλά εις βάρος μας βέβαια. Πρέπει να ξέρετε πως για να βγει αυτό που είδατε, δούλεψαν δώδεκα ομάδες! Ήταν η ομάδα της πολεοδομίας, οι ομάδες των τεχνικών, των μηχανολόγων, περιβαλλοντολόγων, οι ομάδες που δούλευαν μεμονωμένα τους κάθε χώρους, των τρισδιάστατων. όλα. Ήταν πολύ συγκινητικό, το πώς δούλεψαν όλοι. Ήταν εκπληκτική διαδικασία. Φανταστείτε, είχα κλείσει ένα ολόκληρο ξενοδοχείο για να πηγαίνουν να ξεκουράζονται κάποια ώρα της μέρας όλοι του γραφείου, αφού δούλευαν 18 με 20 ώρες την ημέρα! Δεν αγκομάχησε κανείς, ήταν όλοι ενθουσιασμένοι. Λέγανε χαριτολογώντας, πως και να πάμε να κοιμηθούμε, θα το δούμε στον ύπνο μας, άρα γιατί να κοιμηθούμε, ας δουλέψουμε. Έγινε μέρος του εαυτού μας. Δουλέψαμε γύρω στα 80 άτομα. Ξεχώρισαν κάποιοι, που τους αξίζει ένα ιδιαίτερο ευχαριστώ όπως στον Κώστα Χιονίδη, στην Κατερίνα Ντίνα, στην Ηλέκτρα Κονταράτου, στην Ιφιγένεια Βλαχιώτη και κυρίως στην ομάδα που εκπόνησε όλα τα 3D. Σε αυτή τη διαδικασία, αναγνώρισα στα μάτια του Ηλία Μένγου, μια εκπληκτική ικανότητα επιμονή στην τελειότητα. Το απολαύσαμε όλοι. Συνδυάσαμε τα πάντα χωρίς να ξεφύγουμε. Είχα και τον Δ. Μελισσανίδη να λέει χαριτολογώντας: «Μη μου το κάνεις ξενοδοχείο». Προσπαθήσαμε να μην είναι βαρετό, αλλά και να μην φανεί υπερβολικό. Λήφθηκαν όλα υπόψιν και δε νομίζω να υπερισχύει κάτι, κάποιου άλλου. Σίγουρα το γήπεδο θα αναδείξει ξανά και την περιοχή της Νέας Φιλαδέλφειας, καθώς τεχνολογικά θα είναι ένα από τα καλύτερα γήπεδα του κόσμου. Και ο σεβασμός προς την περιοχή θα είναι μεγάλος. Θα είναι όλα για κοινό όφελος, των πολιτών και των κατοίκων της περιοχής. Ακόμα και για το Άλσος, όπως δήλωσε και ο Δ. Μελισσανίδης, η ΑΕΚ θα είναι κύριος σπόνσορας στην αναβάθμιση του».
Στην συνάντηση που είχατε αυτή την εβδομάδα με τον υπουργό ΠΕΚΑ κ. Μανιάτη, πώς είδατε τα πράγματα; Θεωρείτε ότι έχετε τη στήριξη της πολιτείας;
«Θετικότατα τα είδα. Είναι κάτι που μας κάνει να μπορούμε να πούμε, ότι όλος ο κόσμος είναι ευθυγραμμισμένοι σε αυτό που πάει να γίνει και ο καθένας θέλει να βάλει το δικό του λιθάρι. Δεν υπάρχει κάτι το μεμπτό και δε ζητά κανείς τίποτα παραπάνω από μια τυπική διαδικασία. Δεν χωλαίνει κάπου το πρότζεκτ, ώστε κάποιος να φέρει αντίρρηση».
Στη Θύρα 21, θα υπάρχει κάτι το ξεχωριστό; Στη «Σκεπαστή» θα αλλάξει κάτι;
«Όχι. Η «ORIGINAL» θα την κάνει ξεχωριστή(γέλια)! Όσο για τη Σκεπαστή παραμένει στο νότιο μέρος, κανείς δε θα ήθελε να αλλάξει άλλωστε, ούτε ο κ. Μελισσανίδης».
Σε κάποια σχόλια από Τούρκους, για την ονομασία «Αγιά Σοφιά», τι θα απαντούσατε;
«Υπήρξαν κάποια σχόλια από Τούρκους δημοσιογράφους, που εγώ προσωπικά τα βρήκα και χαριτωμένα. Κάποιος έγραψε: «Όσο εμείς έχουμε εμμονή με το Οθωμανικό Κράτος, άλλο τόσο εμμονή έχουν οι Έλληνες με την Αγία Σοφία». Δεν είναι ψέμα, είναι μια διαπίστωση. Με ότι ύφος, χαρακτήρα ή διάθεση να το πει κανείς, είναι η πραγματικότητα. Κατά τα άλλα απεναντίας, όλα τα μηνύματα από όλα τα μέρη του κόσμου ήταν θετικότατα, όλοι επιβράβευσαν αυτή την κίνηση συνδυασμού της μνήμης, του αθλητισμού και του πολιτισμού. Έχω την εντύπωση ότι πολλοί θα επιχειρήσουν να το μιμηθούν».