Σε αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες πήραν μέρος για πρώτη φορά αθλητές και από τις πέντε ηπείρους και δεν συνδυάστηκαν με κάποια εμπορική έκθεση, όπως οι τρεις προηγούμενοι.
Ο χρόνος διεξαγωγής των αγώνων ήταν μικρότερος, αφού διήρκεσαν 2,5 μήνες (5 Μαΐου – 22 Ιουλίου) και δεν συνδυάστηκαν με κάποια εμπορική έκθεση, όπως οι τρεις προηγούμενοι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Η Σουηδία ήταν το 1912, όπως και σήμερα, μία οργανωμένη χώρα. Επομένως, η απόφαση της ΔΟΕ στις 27 Μαΐου 1909 να την επιλέξει ως διοργανώτρια των 5ων Ολυμπιακών Αγώνων ήταν η σοφότερη που είχε πάρει από τη μέρα που αναβίωσε ο θεσμός. Η Στοκχόλμη, που κέρδισε το χρίσμα με αντιπάλους το Βερολίνο, τη Ρώμη και το Μιλάνο, κατάφερε να αναβιώσει το ολυμπιακό πνεύμα.
Οι αγώνες έγιναν σε υπερσύγχρονες, για την εποχή, εγκαταστάσεις, οι καινοτομίες ήταν πολλές και για πρώτη φορά υπήρξε εκπροσώπηση από τις πέντε ηπείρους.
Στο Ολυμπιακό πρόγραμμα εντάχθηκαν και οι Αγώνες Καλών Τεχνών, με πέντε κατηγορίες, την αρχιτεκτονική, τη λογοτεχνία, τη μουσική, τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Ένας από τους χρυσούς ολυμπιονίκες στην κατηγορία αυτή ήταν και ο αναβιωτής των Ολυμπιακών Αγώνων Πιερ ντε Κουμπερτέν, που διαγωνίσθηκε με ψευδώνυμο και νίκησε στον ποιητικό διαγωνισμό. Οι Αγώνες των Καλών Τεχνών θα συνεχιστούν έως και τους Ολυμπιακούς του 1948 στο Λονδίνο και στη συνέχεια θα καταργηθούν.
Στους Ολυμπιακούς της Στοκχόλμης συμμετείχαν συνολικά 2.406 αθλητές (3.559 άνδρες και 47 γυναίκες) από 28 χώρες και των πέντε ηπείρων. Η συμμετοχή των γυναικών ξέφυγε από τα στενά περιθώρια του τένις και του γκολφ. Το «ασθενές φύλο» είχε τη δυνατότητα να έχει εκπροσώπους του στην κολύμβηση και τις καταδύσεις.
Τζιμ Θορπ
Μορφή των Αγώνων αναδείχθηκε ένας Ινδιάνος, ο Τζιμ Θορπ, που κέρδισε το δέκαθλο και το πένταθλο, πετυχαίνοντας εξαιρετικές επιδόσεις. Το όνομά του πέρασε στη σφαίρα του θρύλου, ενώ η ζωή του γυρίστηκε σε ταινία, με πρωταγωνιστή τον Μπαρτ Λάνκαστερ. Ο «άνθρωπος από Μπρούντζο», όπως τον ονόμασαν οι συμπατριώτες του, έζησε μεγάλες στιγμές, αλλά κι ένα δράμα. Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή του αφαίρεσε τα μετάλλια, ένα χρόνο αργότερα, θεωρώντας τον επαγγελματία, επειδή είχε λάβει αμοιβή σε κάποιον αγώνα ράγκμπι. Χρειάστηκε να περάσουν 70 χρόνια για να επιστρέψει η ΔΟΕ τα μετάλλια, όχι βέβαια στον ίδιο, αφού δεν ζούσε πια, αλλά στα παιδιά του. Άλλη μεγάλη μορφή των αγώνων ήταν ο Φινλανδός Χάνες Κολεμάινεν, που κυριάρχησε στους δρόμους αντοχής, με τρία χρυσά (5.000 μ, 10.000 μ, 8.000 μ. ατομικό ανωμάλου δρόμου) κι ένα αργυρό (8.000 μ. ομαδικό ανωμάλου δρόμου).
ΗΠΑ και Σουηδία έδωσαν σκληρή μάχη στην κατάταξη των μεταλλίων. Οι Σουηδοί επικράτησαν με 65 (24-24-17), έναντι 63 των Αμερικανών (25-19-199). Τρίτοι στον πίνακα των μεταλλίων ήταν οι Βρετανοί με 41 (10-15-16 ).
Ο Μαραθώνιος για μία ακόμη φορά βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, εξαιτίας ενός δραματικού κι ενός περίεργου γεγονότος. Ο Πορτογάλος Φρανσίσκο Λάζαρο άφησε την τελευταία του πνοή μία μέρα μετά το αγώνισμα, θύμα της υπερπροσπάθειάς του. Ήταν μόλις 21 ετών και δεν είχε τερματίσει στον αγώνα.
Τη γραμμή του τερματισμού δεν πέρασε και ο Ιάπωνας Σίσο Κανακούρι, τα ίχνη του οποίου χάθηκαν κατά τη διάρκεια του αγώνα. Η αστυνομία δεν μπόρεσε να δώσει λύση. Το μυστήριο λύθηκε πενήντα χρόνια αργότερα από ένα σουηδό ρεπόρτερ. Τι είχε συμβεί; Ο Κανακούρι κουράστηκε στα μισά της διαδρομής και σταμάτησε να πάρει μια ανάσα στην αυλή ενός σπιτιού. Η οικογένεια που έμενε εκεί διαπίστωσε ότι ήταν αρκετά καταβεβλημένος. Του έδωσε να πιει υγρά και τον έβαλε να κοιμηθεί. Όταν ξύπνησε την επομένη και συνειδητοποίησε τι είχε συμβεί πήρε το τρένο για τη Στοκχόλμη και από εκεί το πλοίο της επιστροφής στην πατρίδα του. Όταν έφθασε στην Ιαπωνία κράτησε καλά φυλαγμένο το μυστικό, γιατί δεν ήθελε να ντροπιαστεί. Το 1967 επέστρεψε στη Στοκχόλμη, σε ηλικία 76 ετών, για να τερματίσει τον μαραθώνιο που είχε ξεκινήσει πριν από 55 χρόνια.
Η Ελληνική Συμμετοχή
Η Ελλάδα συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης με 22 αθλητές και κατέκτησε δύο μετάλλια με τον Κωνσταντίνο Τσικλητήρα, ένα χρυσό στο μήκος άνευ φοράς με επίδοση 3,37 μ. (8 Ιουλίου) κι ένα χάλκινο στο ύψος άνευ φοράς με επίδοση 1,55 μ. (13 Ιουλίου). Παρόλο που επέστρεψε νικητής και τροπαιούχος από τη Στοκχόλμη, ο Τσικλητήρας δήλωσε «παρών» στο προσκλητήριο των Βαλκανικών Πολέμων. Αρνήθηκε να υπηρετήσει σε άλλη θέση εκτός από την πρώτη γραμμή, για να μην κατηγορηθεί για άνιση μεταχείριση. Εκεί στο μέτωπο προσβλήθηκε από μηνιγγίτιδα και άφησε την τελευταία του πνοή στις 10 Φεβρουαρίου 1913, σε ηλικία 24 ετών.