Πέντε χρόνια πριν παρά δύο εβδομάδες είχαν μπει στη ζωή μας τα παράθυρα. Ήταν 24 Νοέμβρη του ’17, με εκείνο το τρίποντο του Αθηναίου στο Λέστερ, σε ένα από τα θρίλερ που έμελλε να αυγατίσουν. Η επίσημη γραμμή της Ευρωλίγκας, εκφρασμένη ορθά – κοφτά από τον Τζόρντι Μπερτομέου, ήταν «όσο δεν παίζει το ΝΒΑ, δεν παίζουμε και εμείς», σε ελεύθερη αλλά πάντως σαφή απόδοση. Στη Βαρκελώνη δεν χολόσκαγαν, αφού το μέτωπο της Ευρωλίγκας ήταν αρραγές και οι εθνικές ήταν ομάδες έκτακτης ανάγκης με αθλητές κυρίως από το BCL, με ολίγη από βετεράνους και αμούστακους. Γεμάτες, φυσικά, συναίσθημα για την ευκαιρία να φορέσουν τη φανέλα με το εθνόσημο.
Τα παράθυρα έμειναν ανοιχτά για το Ευρωμπάσκετ του ’21 που τελικά μετακόμισε το ’22, όμως ούτε εκεί κουνήθηκε ιδιαίτερα κανένα φύλλο. Το σχίσμα του μπάσκετ έστεκε εκεί, μάλλον μεγαλύτερο από ποτέ. Η Λετονία έμενε εκτός από τους Βούλγαρους και τους Βόσνιους, αφού δεν είχε Πορζίνγκις και Μπερτάνς για να περάσει από πάνω τους. Η Ελλάδα τα κατάφερνε ξανά.
Παγκόσμιο Κύπελλο 2023, τρίτη και φαρμακερή. Οι ομάδες της Ευρωλίγκας ξεκίνησαν από πέρσι να φυλλορροούν παίκτες υπό αδύνατες, αθλητικά, συνθήκες. Ο Σέιν Λάρκιν έμπαινε σε νοικιασμένο από τον Ερντογκάν αεροπλάνο για να αντιμετωπίσει την εθνική μας στα Λιόσια, την ώρα που οι ερυθρόλευκοι του Ολυμπιακού έπαιζαν με την Αρμάνι το προηγούμενο βράδυ και με τους Τούρκους την επόμενη. Η αυτοθυσία χαιρετίστηκε δικαίως, μαζί και η μεγαλοψυχία Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού που παραχώρησαν τους διεθνείς τους. Όμως η αυτοθυσία δεν είναι κατά παραγγελία, ούτε κανείς μπορεί να βασίζεται πάνω στη γαλαντομία ομάδων με προϋπολογισμούς εκατομμυρίων ευρώ και υψηλότατους στόχους.
Κάπως έτσι φτάσαμε στην τραγελαφική αυτή εβδομάδα του Νοέμβρη του 2022, όπου, κυριολεκτικά, όλα παίζουν.
Ο ιταλικός εμφύλιος μεταφέρθηκε την Τετάρτη, λες και μόνο Ιταλοί έπαιζαν την Παρασκευή και οι άλλοι κατούρησαν στο πηγάδι. Τούρκοι και Σέρβοι καίγονται και κινούν γη και ουρανό, χωρίς να τους καίγεται καρφάκι για το πως φαίνεται. Η Παρτίζαν έστειλε κυνικά τους Άντζουσιτς και Τριφούνοβιτς στην Εθνική και ύψωσε απαγορευτικό στους Παπαπέτρου και Μαντάρ, που είναι, κατά πως φαίνεται, παιδιά κατώτερου Θεού. Γιατί; Γιατί μπορεί. Όταν ρωτήθηκε σχετικά ο Ομπράντοβιτς στο Φάληρο, πέταξε την μπάλα στην κερκίδα, αφού κάποια πράγματα δεν εξηγούνται, είναι απλώς politics.
Ποιος παίζει και που; Κανείς δεν ξέρει.
Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός τηρούσαν σιγή ιχθύος, οι παρασκηνιακοί χειρισμοί ήταν στα κόκκινα, παίκτες προετοιμάζονταν από τη Δευτέρα χωρίς να ξέρουν αν θα πήγαιναν στην Κρήτη ή κάποιος από την Ευρωλίγκα θα τους έπαιρνε τη θέση στη στροφή. Είπαμε, έχει και η αγάπη για την ομάδα τα όρια της. Η ομοσπονδία ανακοίνωσε τη 12άδα στις 22:30 το βράδυ της Πέμπτης ενώ νωρίτερα ο Σωτήρης Μανωλόπουλος άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο να παίξει ο Νικ Καλάθης, ο οποίος χθες το βράδυ έπαιζε με τον Ερυθρό Αστέρα. Συν τοις άλλοις, το παιχνίδι δεν γίνεται στην πρωτεύουσα προκειμένου να αποφευχθούν επιπλέον μετακινήσεις, αλλά στο Ηράκλειο. Μιλάμε για παράνοια.
Δυσκολεύομαι στα αλήθεια να ψέξω την Ε.Ο.Κ. για την αδυναμία της να προσελκύσει περισσότερους παίκτες των «αιωνίων» στο πράγματι κρίσιμο παιχνίδι με την Λετονία. Ποια στα αλήθεια φαντάζεστε ότι θα ήταν η απάντηση του Νίκου Ζήση ή του Δήμου Ντικούδη μπροστά σε έναν φιλιππικό όπως αυτό του Γιώργου Μπαρτζώκα στη χθεσινή συνέντευξη τύπου; Ποιο θα ήταν το ακλόνητο επιχείρημα τους μέσα σε αυτό το χαοτικό τοπίο; «Δώστε μας ό,τι μπορείτε, στη χειρότερη αυτούς που δεν υπολογίζετε ιδιαίτερα και αυτούς που δεν παίζουν πολύ;». Basta, σώνει, αρκετά. Η εθνική ομάδα δεν θα έπρεπε να παρακαλάει, ούτε να καλοπιάνει κανέναν. Το γεγονός ότι κάποιοι εξαιρετικοί άνθρωποι μπαίνουν σε αυτή τη διαδικασία είναι προς τιμήν τους, αλλά ταυτόχρονα είναι και κατάντημα των καιρών.
Οι προπονητές, όπου και να κοιτάξει κανείς, απεχθάνονται τα προκριματικά των εθνικών ομάδων που γίνονται μεσούσης της αγωνιστικής περιόδου. Χάνουν παίκτες, οι ομάδες χάνουν τη σειρά τους, άλλοι γυρνούν απογοητευμένοι και άλλοι αιθεροβατούν, κάποιοι τραυματίζονται, όλοι κουράζονται. Μια ματιά στη γκρίνια των κορυφαίων προπονητών ποδοσφαίρου αρκεί. Προσοχή: αυτοί δυσφορούν με 10-14 μέρες διακοπή και καλεντάρι κλειδωμένο και αμετακίνητο. Αν έβαζε κανείς τον Γιούργκεν Κλοπ σε πάγκο Ευρωλίγκας, πρώτα θα έβαζε τα γέλια και μετά θα έτρεχε πανικόβλητος προς την έξοδο.
Χρόνος να αποφευχθεί το ανοσιούργημα αυτή της εβδομάδας υπήρχε άφθονος. Οι διεργασίες είχαν ξεκινήσει από το περασμένο καλοκαίρι, όταν ο Ανδρέας Ζαγκλής μετακίνησε όλους τους αγώνες της Πέμπτης στην Παρασκευή και περίμενε ανάλογη κίνηση καλής θέλησης από την Ευρωλίγκα, η οποία δεν ήρθε ποτέ – με μοναδική εξαίρεση το βολικό ιταλικό ντέρμπι που σκανδαλωδώς μετακόμισε την Τετάρτη. Αν ένα ματς μπορεί να παιχτεί μια μέρα, νωρίτερα, τότε μπορούν όλα. Αυτό είναι ισονομία. Τα υπόλοιπα είναι φιοριτούρες και διπλωματία.
Στρατηγικά πάντως η FIBA κατάφερε ένα υπολογίσιμο χτύπημα στο ούτως ή άλλως κάθε άλλο παρά αρραγές μέτωπο της σημερινής Ευρωλίγκας. Όχι γιατί σύσσωμη η μπασκετική κοινότητα παραδέχεται την ανάγκη ύπαρξης των «παραθύρων», αλλά γιατί αυτά πλέον δημιουργούν ορατό πρόβλημα στην Ευρωλίγκα. Το 2017 δεν υπήρχε προπονητής που να έχει παράλληλη απασχόληση σε πάγκο Ευρωλίγκας και Εθνικής ομάδας, τώρα είναι τέσσερις. Όταν μάλιστα δύο από τις φωνές έχουν τη βαρύτητα του Δημήτρη Ιτούδη και του Έργκιν Αταμάν που μετρούν τέσσερις κατακτήσεις Ευρωλίγκας μαζί, δεν είναι εύκολο να αγνοηθούν. Για την ακρίβεια, είναι αδύνατον.
Αθλητές τριγυρνούν σαν περιφερόμενος θίασος και γίνονται πιόνια σε σκακιέρες κατά βάση πολιτικές και οικονομικές. Λυπήθηκα και θύμωσα μαζί στη θέα του Ιωάννη Παπαπέτρου, να μου λέει πως δεν θα παίξει με την Εθνική γιατί αυτή είναι η απόφαση του νέου του συλλόγου και να μην μπορεί καν να πει πως όλη αυτή η κατάσταση είναι παράλογη.
Είναι η FIBA χαρούμενη με την παρούσα κατάσταση; Με σιγουριά μπορώ να απαντήσω πως όχι: ακόμα και να κέρδισε κάποιους πόντους στην αόρατο χάρτη του μετώπου με την Ευρωλίγκα, το τίμημα έρχεται στη μορφή της διακωμώδησης του αθλήματος που συνεχίζεται. Όχι μόνο με δική της ευθύνη, αλλά όχι και χωρίς αυτήν. Την ίδια στιγμή η Ευρωλίγκα σφύριζε επί μια πενταετία αδιάφορα γύρω από τα παράθυρα που έστεκαν ανοιχτά, όμως τώρα κινδυνεύει να αρπάξει και η ίδια καμία πούντα ξεγυρισμένη. Προ μηνός, ο Μάρσαλ Γκλίκμαν, νέος CEO της Ευρωλίγκας, μου παραδέχτηκε πως η συνάντηση με την FIBA είναι «τεράστια προτεραιότητα». Ο Γιάνκης από την Αμερική είπε το λογικό, όμως πρώτα πρέπει να εξασφαλίσει την εντός μετόχων συναίνεση πριν κάτσει σε οποιοδήποτε τραπέζι.
ΥΓ. Σχωράτε με για την απουσία κειμένου για το χθεσινό παιχνίδι, αλλά όσα γράφτηκαν παραπάνω είναι – στο μυαλό μου – πιο σημαντικά. Ο Ολυμπιακός κέρδισε προβλέψιμα μια ομάδα που ακόμα κι αν είχε τους δύο διεθνείς (Άντζουσιτς, Τριφούνοβιτς) δεν θα είχε τις ανάσες και το ταλέντο να τον απειλήσει μετά και τον τραυματισμό του κομβικού Έξουμ. Ακόμα και από αυτό το ματς πάντως, το δίδαγμα είναι το ίδιο: αν οι ερυθρόλευκοι θέλουν να πάνε πραγματικά μακριά, πρέπει να είναι διατεθειμένοι να λερωθούν στην άμυνα.