«Η Ρωμιοσύνη είναι μια ιδέα που αγκαλιάζει την ιστορία της ελληνικότητας, όπως την διέπλασαν οι Έλληνες μέσα από τους αιώνες», τονίζει ο Μίκης Θεοδωράκης σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα». Αναφέρεται σε αρνητικές και θετικές πλευρές αυτής της πορείας, όπως αναδύονται από την ιστορία αιώνων και επικαλούμενος την καταγεγραμμένη αυτή ιστορική εμπειρία προσθέτει: «Επομένως, δεν με εντυπωσιάζουν αυτές οι δραματικές αλλαγές που χαρακτηρίζουν την ελληνική κοινωνία στη σύγχρονη εποχή. Κι αυτό γιατί για μένα η Ρωμιοσύνη υπάρχει και θα υπάρχει πάντα, αδιάφορο αν στην επιφάνεια της ζωής μας επικρατούν δυνάμεις που ανήκουν στο χάος. Κι αυτό γιατί η αρμονία υπάρχει στα βάθη του λαού μας, έτοιμη να μας λούσει με το φως της στην κατάλληλη ιστορική στιγμή.Και δεν κατοικεί μόνο στα βάθη του λαού μας, αλλά βρίσκεται κι ανάμεσά μας. Φτάνει κανείς να θελήσει να τη δει. Δηλαδή, να δει όλα τα επιτεύγματα των σύγχρονων Ελλήνων που με τη ζωή και το έργο τους έμειναν πιστοί στην Ρωμιοσύνη».
Είπε ότι σήμερα οι Έλληνες δεν είναι έτοιμοι να δεχθούν «την απόλυτη φτώχεια και την τελική καταστροφή του λαού και της χώρας που πλησιάζει με γοργά βήματα», υπενθύμισε παλαιότερη ρήση του ότι «όταν ακουμπήσει η πλάτη του Έλληνα στον τοίχο, τότε γίνεται ήρωας ή ραγιάς» και εξέφρασε την ανησυχία του «μήπως μπούμε στο σκοτάδι ενός εθνικού ραγιαδισμού από το οποίο δεν ξέρω πως και που θα βγούμε στο φως».
Ο κ. Θεοδωράκης είπε ότι παρότι έχει ζήσει πείνα και Κατοχή δεν ενθυμείται να έχει ξαναδεί ανθρώπους να ψάχνουν για τροφή στα σκουπίδια, ούτε ηλικιωμένους να περιμένουν στην ουρά για να πάρουν ένα λάχανο. «Εγώ θυμάμαι τότε που ήμασταν στον ΕΛΑΣ, ότι τους πεινασμένους και τους αρρώστους δεν τους αφήναμε έτσι. Τους φροντίζαμε παρ’ όλες τις δυσκολίες και τις κακουχίες μας».
Ο Μίκης Θεοδωράκης στη συνέντευξή του αποκαλύπτει για πρώτη φορά ότι όταν τον επισκέφθηκε ο Αλέξης Τσίπρας, προεκλογικά, συνοδευόμενος από τον Μανώλη Γλέζο για να του προτείνουν συνεργασία, τού απάντησε ότι «τα κόμματα στην Ελλάδα είναι σαν βαγόνια ενός τρένου που κινείται πάνω στις ράγες που έχει τοποθετήσει η ΕΟΚ και το ΔΝΤ», προσθέτοντας ότι «αν επιδιώκετε να πάρετε την εξουσία, χωρίς να έχετε ήδη από πριν βρει τον τρόπο να αλλάξετε τις ράγες και να εξασφαλίσετε με άλλους τρόπους στον ελληνικό λαό αυτά που χρειάζεται για να ζήσει, αυτό που κάνετε είναι τυχοδιωκτισμός που μόνο αποτέλεσμα θα έχει την καταστροφή της χώρας και τον εξευτελισμό της Ελληνικής Αριστεράς».
Ο κ. Θεοδωράκης είπε ότι βάσει ενός τεκμηριωμένου και ρεαλιστικού προγράμματος για την ολόπλευρη ανάπτυξη της εθνικής ζωής, συμφώνησε με τον ΣΥΡΙΖΑ στον σχηματισμό του Μετώπου Ε.ΛΑ.Δ.Α (Ενιαία Λαϊκή Δημοκρατική Αντίσταση) ως πρώτο βήμα για τη δημιουργία Παλλαϊκού Μετώπου και μαζί με τον Μανώλη Γλέζο και τον Γιώργο Κασιμάτη, κάλεσαν το λαό σε συγκέντρωση στο Σύνταγμα στις 12 Φεβρουαρίου 2012.
Είπε ακόμα ότι είχε συμφωνηθεί μόλις η συγκέντρωση θα έφθανε στον ‘Αγνωστο Στρατιώτη, «θα έβγαινε από τη Βουλή ο Αλέξης Τσίπρας, επικεφαλής των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που «θα ενώνονταν μαζί μας», έκανε λόγο για συγκλονιστική ανταπόκριση του λαού και πρόσθεσε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ εκείνη την στιγμή που βρέθηκε στο σταυροδρόμι να επιλέξει τον λαό ή την κυβέρνηση έκανε την επιλογή του και προχώρησε προς την κατάκτηση της εξουσίας».
Ο Μ. Θεοδωράκης σε άλλο σημείο της συνέντευξής του είπε ότι «το μόνο κόμμα που αντέχει είναι η νοοτροπία ΠΑΣΟΚ που ζεί και βασιλεύει και στον ΣΥΡΙΖΑ -και ο Τσίπρας ΠΑΣΟΚ είναι κατά βάθος- και στην ΝΔ», προσθέτοντας «ο Κυριάκος (Μητσοτάκης) είναι τεχνοκράτης, αλλά το κόμμα του είναι ΠΑΣΟΚ».Είπε ότι μπήκε στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη για να βοηθήσει σε συγκεκριμένα θέματα -Τουρκία, Βαλκάνια, εθνικά θέματα-χωρίς να συμμετέχει στα υπόλοιπα.
Ο κ. Θεοδωράκης είπε ότι στα χρόνια της νεότητάς του, στην Κατοχή, όταν τού προσφέρθηκε υποτροφία στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια των ΗΠΑ, εκείνος διάλεξε την ενεργό δράση στην Αντίσταση και τη συμμετοχή στην ΕΠΟΝ, ενώ αργότερα, το 1964, που ήταν βουλευτής της ΕΔΑ και ο πρόεδρός της Γιάννης Πασαλίδης τον πίεζε να αναλάβει περισσότερα καθήκοντα, «πάνω που το σκεφτόμουν έτυχε να ακούσω μια σονάτα για πιάνο του Σούμπερτ. “Γιάννη εγώ εκεί ανήκω” του είπα και ακολούθησα τον Σούμπερτ».
Στη συνέντευξή του ο Μίκης Θεοδωράκης μιλά για τις παιδικές του αναμνήσεις από την Μυτιλήνη και τον λαϊκό ζωγράφο Θεόφιλο, και την παιδική του επιθυμία «ή να πετάξει ή να μείνει κάτω από το νερό».
«Η εικόνα της Ακρόπολης θα μου λείψει πιο πολύ από την μπαγκέτα όταν θα “φύγω”. Χρόνια την κοιτάω και δεν την έχω χορτάσει ακόμα. Η εικόνα της Ακρόπολης είναι σαν συμφωνία. Σαν μια συμφωνία ψυχρής μουσικής», είπε ο Μίκης Θεοδωράκης, καταλήγοντας: «Μια φορά φοβήθηκα ότι θα πεθάνω. Όταν με οδήγησαν στην Μπουμπουλίνας. Αντί να κάνουν τα βασανιστήρια στο υπόγειο, τα έκαναν στην ταράτσα για να τρομοκρατούν τους γείτονες που άκουγαν τα ουρλιαχτά.
Οδηγήθηκα μπροστά στον βασανιστή Λάμπρου.
Με κοιτάζει με παγωμένο βλέμμα και μου λέει:
“Το ξέρεις ότι η ζωή σου δεν κοστίζει τίποτα;”
Φοβήθηκα πολύ, αλλά άρχισα να του τραγουδάω νότες.
Παράμ, παράμ, παράμ…
“Τι είναι αυτό ρε;”, μου λέει ο Λάμπρου.
“Ο Ζορμπάς”, του απαντώ. Η μουσική του “Ζορμπά”. Αν πεθάνω, κάθε φορά που θα ακούγεται, θα σε κυνηγάει ο “Ζορμπάς”. Κι εσένα και τα αφεντικά σου. Έτσι νομίζω ότι γλίτωσα. Πρέπει να με γλίτωσε ο “Ζορμπάς”. Αλλιώς ήμουν ξεγραμμένος».