Ολοκληρώθηκε η Τελετή Λήξης των 33ων Ολυμπιακών Αγώνων. Ξεκίνησε με την είσοδο του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του προέδρου της ΔΟΕ Τόμας Μπαχ, ακούστηκε ο Ύμνος της Γαλλίας, η περίφημη «Μασσαλιώτιδα», από την Orchester Divertimento του μαέστρου Ζάχια Ζιουανί, ενώ η γαλλική σημαία υψώθηκε προς την οροφή του Σταδίου από τη Γαλλία.
Ενώ εκείνη της Έναρξης των Αγώνων (26/7) έγινε για πρώτη φορά στην Ιστορία εκτός σταδίου, κατά μήκος του ποταμού Σηκουάνα με τη ναυτική παρέλαση των αθλητών, απόψε (11/8) η Τελετή Λήξης- η οποία χρειάστηκε 35 ημέρες πρόβας- επέστρεψε παραδοσιακά σε στάδιο και συγκεκριμένα στο «Stade de France». Πολύ μακριά από το εξαιρετικά ποπ και queer πνεύμα της Τελετής Έναρξης.
Η είσοδος Πλατανιώτη και Καραλή
Πιο σύντομη από την Τελετή Έναρξης-που ξεκίνησε στις 20:30 και ολοκληρώθηκε μετά τις 00:30-, η Τελετή Λήξης ξεκίνησε στις 22:00 -και ολοκληρώθηκε λίγο μετά τη 01:00-με την «επιστροφή» των αθλητών στο στάδιο, με την ελληνική ομάδα -παραδοσιακά- να μπαίνει πρώτη με σημαιοφόρους την Ευαγγελία Πλατανιώτη και τον Μανώλη Καραλή.
Συνολικά 206 σημαιοφόροι των συμμετεχόντων Ολυμπιακών αποστολών και εκείνοι της Ολυμπιακής ομάδας προσφύγων, εισήλθαν με τη σειρά τους στο στάδιο, παρελαύνοντας σε μια σκηνή που συμβολικά αναπαριστά έναν…επίπεδο κύκλο. Εννέα χιλιάδες αθλητές και συνοδοί βρέθηκαν στο κέντρο του αγωνιστικού χώρου, ως πρωταγωνιστές του προγράμματος.
«Κάτω από τον ουρανό του Παρισιού»
Η τελετή Έναρξης ξεκίνησε με εικόνες από το Παρίσι, την Τελετή Έναρξης, μεγάλες στιγμές από τούς Αγώνες και το τραυγούδι «Κάτω από τον ουρανό του Παρισιού» από την Ζαχό ντε Σαγκαζάν, με τη Χορωδία της Ακαδημίας Handel-Hendrix, στον Κήπο του Κεραμεικού, όπου βρίσκεται το αερόστατο με την Ολυμπιακή Φλόγα.
Ο βωμός έσβησε μόλις ο Μαρσάν πήρε το φανάρι με την Ολυμπιακή Φλόγα
Ο Λεόν Μαρσάν, ο «βασιλιάς» της κολύμβησης στο Παρίσι 2024, με πέντε μετάλλια, τέσσερα εκ των οποίων χρυσά, νυτμένος με κοστούμι είναι εκείνος που ανέλαβε να μεταφέρει την Ολυμπιακή Φλόγα στο στάδιο από την καρδιά του Λούβρου.
Μόλις ο Γάλλος κολυμβητής πήρε στα χέρια του το φανάρι με την Ολυμπιακή Φλόγα το αερόστατο-βωμός σταμάτησε να λάμπει, μέχρι να λάμψει ξανά για τους Παραολυμπιακούς Αγώνες (28 Αυγούστου-8 Σεπτεμβρίου).
Τα μετάλλια στις γυναίκες του Μαραθωνίου
Μετά την ολοκήρωση της εισόδου των αθλητών από όλες τις Ολυμπιακές αποστολές και το άκουσμα εμβληματικών τραγουδιών, ο πρόεδρος της ΔΟΕ Τόμας Μπαχ και ο πρόεδρος τoυ World Athletics Σεμπάστιαν Κόε, έκαναν-παραδοσιακά- την απονομή στις τρεις γυναίκες που βρέθηκαν το βάθρο νικητών του Μαραθωνίου.
Η αποθέωση των εθελοντών
Ακολούθησε η είσοδος των ανθρώπων που εκπροσώπησαν τους εθελοντές στους Αγώνες του Παρισιού. Ο αριθμός των εθελοντών ήταν απόλυτα μοιρασμένος σε άνδρες και γυναίκες, με το 20% να προέρχεται από 150 διαφορετικές χώρες.
Δέχθηκαν τις ευχαριστίες από τα νέα μέλη στην επιτροπή αθλητών (AC) της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ), Άλισον Φέλιξ (ΗΠΑ, Στίβος),την Κιμ Μπούι (Γερμανία, Γυμναστική), την Τζέσικα Φοξ (Αυστραλία, Κάνοε) και τον Μάρκους Ντάνιελ (Νέα Ζηλανδία, Τένις), των οποίων η θητεία λήγει στους Ολυμπιακούς Αγώνες Μπρίσμπεϊν 2032.
Ήταν η στιγμή που τα φώτα στράφηκαν στους εθελοντές, πριν …πέσει η νύχτα στο στάδι.
Ο «χρυσός εξερευνητής», η ελληνική σημαία και ο εθνικός μας ύμνος
Το «Stade de France» βυθίστηκε στο σκοτάδι για την έναρξη της παράστασης, που ονομάζεται «Records», «μεταφέροντας» θεατές και τηλεθεατές σε έναν άλλο κόσμο, με πρωταγωνιστή χαρακτήρα τον «χρυσό εξερευνητή».
Ντυμένος όλος σε χρυσό από τον νεαρό Ελβετό σχεδιαστή Κέβιν Γκερμανιέρ, εμνηνεύτηκε από τον Γάλλο breakdancer Αρτούρ Καρντέ.
Κατεβαίνοντας από την οροφή του σταδίου ο «χρυσός εξερευνητής», εμπνευσμένος, από πολλές αναφορές από τη γαλλική ιστορική κληρονομιά, ξεκινώντας από την ιδιοφυΐα της Βαστίλης, καθώς και από πλάσματα της επιστημονικής φαντασίας και βιντεοπαιχνίδια.
Στην εκεί εξερεύνησή του του παραδόθηκε η ελληνική σημαία υπό το άκουσμα του εθνικού μας ύμνου.
«Καθώς η αρχαία Ελλάδα ήταν ένας χώρος ανακάλυψης για τον Πιερ ντε Κουμπερντέν και τους συνεργάτες του όταν ανακάλυψε και αναβίωσε τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Έτσι γεννήθηκε η ιστορία μας, ο χαρακτήρας μας βοήθησε άλλους εξερευνητές να ξυπνήσουν τα απομεινάρια των Αγώνων και να τα ξαναχτίσουν, γιατί μια μέρα η ανθρωπότητα δημιούργησε αυτό το μνημείο και αξίζει να συνεχίσουμε να το κρατάμε ζωντανό. Τότε εμφανίστηκε ο τίτλος της τελετής: Ρεκόρ, με την τιμητική έννοια των αθλητικών κατορθωμάτων», ανάφεραν οι διοργανωτές.
Όλα αυτά πριν αποκαλυφθεί το…άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης.
Τα αποσπάσματα από το Ολυμπιακό συνέδριο του Παρισιού στη Σορβόννη
Στη συνέχεια ακούστηκαν αποσπάσματα από το Ολυμπιακό συνέδριο του Παρισιού για την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων, στις 16 Ιουνίου 1894, στη Σορβόννη, με πρωτοβουλία του Πιερ ντε Κουμπερντέν, και από την ανακοίνωση της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής τον Οκτώβριο 1894 :
«Οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα είναι διεθνείς αγώνες, πραγματικά παγκόσμια πρωταθλήματα, στα οποία θα εκπροσωπούνται όλα τα αθλήματα και οι σωματικές ασκήσεις που ασκούνται σήμερα, όπως οι Ολυμπιάδες της Αρχαίας Ελλάδας.
Θέλουμε να πάρουμε από αυτό το μοντέλο των παλαιών αγώνων της Ολυμπίας, τη διπλή αρχή της ομοσπονδίας και της περιοδικότητας. Θα γίνουν το 1896 στην Αθήνα, το 1900 στο Παρίσι και μετά κάθε τέσσερα χρόνια στις διάφορες πρωτεύουσες του Σύμπαντος.
Θα θυμόμαστε επίσης ότι δυνάμει ενός νόμου που τηρούνταν πάντα με θρησκευτικό δεσμό, η εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν εποχή ιερής εκεχειρίας για όλους τους Έλληνες.
Ας συγκεντρώσουμε τα διαφορετικά έθνη για τους φιλικούς αγώνες του αθλητισμού και είθε η πιστή τήρηση των κανόνων που διέπουν τα παιχνίδια μας να ανοίξει τις ψυχές τους σε αυτό το αίσθημα αμοιβαίου σεβασμού, που είναι το πρώτο θεμέλιο της διατήρησης της ειρήνης μεταξύ των λαών!».
Το πάρτι ξεκίνησε
Οι αθλητές έκαναν χώρο στη σκηνή για να ανεβεί τo γαλλικό συγκρότημα Phoenix και να ξεκινήσει το πάρτι. Ένα φαντασμαγορικό σόου φως και ήχου. Η Βελγίδα Αντζελ «εντάχθηκε» στη συνέχεια τους Phœnix, πριν ανέβουν στη σκηνή οι Kaminsky, Air και Βάντα Vannda. Ακολούθησε η αμερικάνικη πινελιά με Ezra Koenig, ενώ σειρά πήραν εικόνες από το εντυπωσιακό ταξίδι της Ολυμπιακής Φλόγας, που είχε ξεκινήσει στις 16 Απριλίου από την Αρχαία Ολυμπία.
Τα κοστούμια ερμηνευτών, ακροβατών, χορευτών, εξ ολοκλήρου ανακυκλωμένα από τον Κέβιν Γκερμανιέρ (εκτός από τα ρούχα των σταρ που ντύθηκαν από τον χορηγό Dior), ήταν στην παλέτα χρυσού, μαύρου και στρας.
Υπεύθυνη για τη μουσική συνοδεία της παράστασης ήταν η συμφωνική ορχήστρα Divertimento, με τα παιδιά της σχολής master του Fontainebleau.
Οι έξι αθλητές εκπρόσωποιτων 5 ηπείρων και των προσφύγων
Από το πάρτι και τη σμουσική στις ομιλίες. Στη σκηνή ανέβηκαν ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής «Παρίσι 2024» Τόνι Εστανγκέ και ο πρέοδρο της ΔΟΕ Τόμας Μπαχ, μαζί με έξι αθλητές, που εκπροσωπούν τις πέντε ηπείρους και την Ολυμπιακή Ομάδα των Προσφύγων.
Σίντι Νγκαμπά -πυγμάχος, χάλκινο μετάλλιο, που εκπροσωπεί την Ολυμπιακή Ομάδα Προσφύγων
Σουν Γινγκσά -Πινγκ Πονγκ, τρία χρυσά μετάλλια, δύο ασημένια μετάλλια, εκπροσωπώντας την Ασία
Ελιούντ Κιπτσόγκε, Μαραθωνοδρόμος, δύο χρυσά μετάλλια, ένα ασημένιο μετάλλιο, ένα χάλκινο μετάλλιο, εκπροσωπώντας την Αφρική
Μιγιαίν Λόπες -παλαιστής, πέντε χρυσά μετάλλια, που εκπροσωπεί την Αμερική
Τεντί Ρινέ, τζούντοκα, πέντε χρυσά μετάλλια, δύο χάλκινα μετάλλια, εκπροσωπώντας την Ευρώπη
Έμα ΜακΚέον, κολυμβήτρια , έξι χρυσά μετάλλια, τρία ασημένια μετάλλια, πέντε χάλκινα μετάλλια, εκπροσωπώντας την Ωκεανία
Οι ομιλίες Τόνι Εστανγκέ και Τόμας Μπαχ
Τόνι Εστανγκέ: «Σε εσάς, αθλητές, τι να πω; Ξέραμε ότι θα ήσασταν λαμπροί, αλλά ήσασταν μαγικοί. Μας κάνατε χαρούμενους, μας κάνατε να νιώθουμε ζωντανοί. Εκ μέρους δισεκατομμυρίων ανθρώπων που λατρεύουν τον αθλητισμό σε όλες τις πέντε ηπείρους, σας ευχαριστώ πολύ. Θα επανενωθούμε στο LA28 και οι Αγώνες θα συνεχίσουν να μεγαλώνουν».
Τόμας Μπαχ: «Παρά όλες τις εντάσεις στον κόσμο μας, ήρθατε εδώ από τις 206 εθνικές Ολυμπιακές Επιτροπές και την Ολυμπιακή Ομάδα Προσφύγων της ΔΟΕ, για να κάνετε την Πόλη του Φωτός να λάμψει περισσότερο από ποτέ πριν. Οι εμφανίσεις σας ήταν καταπληκτικές. Συναγωνιστήκατε σκληρά ο ένας εναντίον τον άλλον. Κάθε αγώνας στα όρια της τελειότητας. Κάθε παράσταση πυροδότησε ενθουσιασμό σε όλο τον κόσμο. Μας δείξατε τι μεγαλείο είμαστε ικανοί εμείς οι άνθρωποι. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες Παρίσι 2024 ήταν μια γιορτή των αθλητών και του αθλητισμού στα καλύτερά του. Οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες που πραγματοποιήθηκαν πλήρως στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων της Ολυμπιακής Ατζέντας μας: πιο νεανικοί , πιο αστικοί, πιο περιεκτικοί, πιο βιώσιμοι. Οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες με πλήρη ισότητα των φύλων.
Αυτοί ήταν συγκλονιστικοί Ολυμπιακοί Αγώνες από την αρχή μέχρι το τέλος – ή τολμώ να πω: Ολυμπιακοί Αγώνες του Σηκουάνα».
Μία σκέψη για την Ελλάδα
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο live που έκανε η γαλλική εφημερίδα Equipe στη διάρκεια της ομιλίας του Τόμας Μπαχ έγραψε: «Μια σκέψη για την Ελλάδα. Δεν θα θέλαμε να χαλάσουμε το πάρτι, αλλά… οι ελληνικές αρχές διέταξαν σήμερα το βράδυ την εκκένωση της πόλης του Μαραθώνα, κοντά στην Αθήνα, λόγω των πυρκαγιών. Θλιβερός συβολισμός καθώς τελειώνουν αυτοί οι Αγώνες…»
Ο Ολυμπιακός Ύμνος
Ακολούθησε ο Ολυμπιακός Ύμνος που συντέθηκε για τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896 από τον Κερκυραίο συνθέτη Σπύρο Σαμάρα, σε ποίηση και στίχους του Κωστή Παλαμά.
«Αρχαίο Πνεύμα αθάνατον, αγνέ πατέρα του ωραίου, του μεγάλου και τ’ αληθινού, κατέβα, φανερώσου κι άστραψε εδώ πέρα στη δόξα της δικής σου γης και τ’ ουρανού.
Στο δρόμο και στο πάλεμα και στο λιθάρι, στων ευγενών Αγώνων λάμψε την ορμή, και με το αμάραντο στεφάνωσε κλωνάρι και σιδερένιο πλάσε και άξιο το κορμί.
Κάμποι, βουνά και θάλασσες φέγγουν μαζί σου σαν ένας λευκοπόρφυρος μέγας ναός. Και τρέχει στο ναό εδώ προσκυνητής σου, Και τρέχει στο ναό εδώ προσκυνητής σου, Αρχαίο Πνεύμ’ αθάνατο, κάθε λαός, κάθε λαός Αρχαίο Πνεύμ’ αθάνατο, κάθε λαός.
Η παράδοση στο Λος Άντζελες και ο Τομ Κρουζ
Σειρά είχε η παράδοση στο Λος Άντζελες, την πόλη που θα φιλοξενήσει τους επόμενους Θερινούς Αγώνες το 2028, 44 χρόνια μετά τη διοργάνωση του 1984.
Όπως επιτάσσει η παράδοση, η δήμαρχος του Παρισιού, Αν Ινταλγκό, παρέδοσε συμβολικά την Ολυμπιακή σημαία στον Τόμας Μπαχ, ο οποίος με τη σειρά του την έδωσε στη δήμαρχο του Λος Άντζελες, Κάρεν Μπας, την πρώτη μαύρη δήμαρχο που πήρε τη σημαία και ήταν συνοδευόμενη από τη Σιμόν Μπαίλς.
Αμέσως άρχισε μια παράσταση διάρκειας περίπου δώδεκα λεπτών που σχεδίασε ο Μπεν Γουίνστον, Βρετανός παραγωγός και σκηνοθέτης, ο οποίος στα 42 του χρόνια έχει ήδη λάβει 13 βραβεία Emmy στην καριέρα του.
Η τραγουδίστρια Γκαμπρέλα Γουίλσον, γνωστή και ως H.E.R, τραγούσησε τον αμερικανικό ύμνο, ενώ ο Τομ Κρουζ σε μία νέα «Mission: Impossible» (επικίνδυνη αποστολή), …πηδήξει από την κορυφή του σαδίου για να πάρει την Ολυμπιακή σημαία και ανεβαίνοντας σε μία μηχανή να …ξεκινήσει το ταξίδι για το Λες Άντζελες. Με ένα βίνεο που έχει γυριστει και στις δύο μεριές του Ατλαντικού, δείχοντας τον κορυφαίο πρωταγωνιστή να περνάει από τα εμβηματικά σημαία του Παρισιού, να πέφτει με αξελίπτωτο για να φτάσει στο Χόλιγουντ, πριν δώσει με τη σειρά του την Ολυμπιακή σημαία σε άλλους διάσημους αθλητές, Κέιτ Κόρτνεϊ, Μάικλ Τζόνσον, Τζάκερ Ίτον.
Η Κόρντει πήγε στο κέντρο της πόλης στο LA Memorial Coliseum, το οποίο ήταν ένας χώρος το 1932 και το 1984, ο Τζόνσον πέρασε μέσα από τις γειτονιές του Λος Άντζελες και ο Ίτον ολοκλήρωση τη «σκυταλοδρομία» σημαίας στην παγκοσμίου φήμης Venice Beach.
Ένα βίντεο που παιζόταν υπό τους ήχους των Red Hot Chili Peppers, τους οποίους διαδέχθηκε η Μπίλι Άϊλις και αργότερα ο Σνουπ Ντογκ, όλοι τους από την ηλιόλουστη Καλιφόρνια.
Το σβήσιμο της Ολυμπιακής Φλόγας
Όλα αυτά πριν το μεγάλο φινάλε. Το αποκορύφωμα. Ο Λεόν Μαρσάν έφτασε στο Stade de France με το φανάρι που είχε την Ολυμπιακή Φλόγα. Δίπλα στους έξι αθλητές που εκπροσωπούσαν τις πέντε ηπείρους και τους πρόσφυγες, και τον Λεόν Μαρσάν, ο Τόμας Μπαχ κήρυξε τη λήξη των Ολυμιακών Αγώνων, με τους αθηλτές να φυσάνε για το σβήσιμο της Φλόγας, καλώντας για το ραντεβού στο Λος Άντζελες.
«Σύμφωνα με την παράδοση, καλώ τη νεολαία του κόσμου να συγκεντρωθεί σε τέσσερα χρόνια από τώρα στο Λος Άντζελες των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, για να γιορτάσει μαζί μας τους Αγώνες της XXXIV Ολυμπιάδας», είπε ο πρόεδρος της ΔΟΕ.
Πριν ακουστεί το περίφημο κλασικό τραγούδι του Φρανκ Σινάτρα «My Way»-που βασίστηκε αρχικά στο γαλλικό τραγούδι Comme d’habitude- από την Γαλλίδα Yseult , και πυροτεχνήματα καλύψουν τον ουρανό στο Stade de France.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες 2028 άρχισαν ήδη να μετράνε αντίστροφα.