Ήταν 1η Σεπτέμβρη 2016 όταν ο Κόλιν Κάπερνικ αποφάσιζε να γονατίσει διαμαρτυρόμενος κατά τη διάρκεια της ανάκρουσης του εθνικού ύμνου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής,ως παίκτης των San Fransico 49ers. Είπε τότε πως “δεν πρόκειται να σταθώ όρθιος και να κοιτάξω με υπερηφάνεια τη σημαία μιας χώρας που καταπιέζει τους μαύρους και τους έγχρωμους ανθρώπους. Για μένα το θέμα είναι μεγαλύτερο από το φούτμπολ και θα ήταν εγωϊστικό από πλευράς μου να κάνω πως δεν βλέπω. Υπάρχουν πτώματα στους δρόμους και άνθρωποι παίρνουν άδεια μετ΄ αποδοχών και αθωώνονται για φόνο”, αναφερόμενος στο κίνημα Black Lives Matter. Δεν χρειάστηκαν παρά μέρες για να πέσουν νεκροί οι Terence Crutcher και Keith Lamont Scott για να υπενθυμίσει ο Κάπερνικ πως “αυτά τα γεγονότα είναι τέλεια παραδείγματα για να καταλάβετε σε τι αναφέρομαι”.
Η τολμηρή κίνηση του 29χρονου σήμερα Αμερικανού έγινε φυσικά αντικείμενο πολωτικής συζήτησης: δεν είναι να απορεί κανείς που κάποιοι (μεταξύ των οποίων ο Φρανκ Σέρπικο – ναι, ο αστυνομικός τον οποίο υποδύθηκε ο Αλ Πατσίνο στην ομώνυμη ταινία) στάθηκαν στο πλάι του, ενώ άλλοι έκριναν ως ατιμωτική την κίνηση του, παρότι συμφώνησαν με τα κίνητρα. Το μέγεθος της απειλής που έφερνε η κίνηση του φάνηκε το καλοκαίρι που μας πέρασε, καθώς ο Καπέρνικ δεν βρήκε δουλειά σε καμία ομάδα του αμερικανικού πρωταθλήματος φούτμπολ. Κανείς δεν είχε αμφιβολία ότι δεν ήταν πια ο παίκτης που οδήγησε τους 49ers στο τελικό του πρωταθλήματος, το περίφημο Superbowl. Εντούτοις δεν χωρά αμφιβολία ότι ένας άνω του μετρίου quarterback σαν αυτόν δεν χωρούσε στο ρόστερ καμίας ομάδα της NFL, μια άποψη που υποτηρίχθηκε από πάμπολλους αναλυτές αλλά και αθλητές του πρωταθλήματος.
Ήταν το σαββατοκύριακο της 24ης και 25ης Σεπτέβρη του 2017, περισσότερο από ένα χρόνο αργότερα, όταν η κίνηση του Κάπερνικ βρήκε την απήχηση που ο ίδιος ήλπιζε. Η ειρωνεία της υπόθεσης ήταν πως αυτός του έτεινε χείρα βοηθείας δεν ήταν άλλος από τον Ντόναλντ Τραμπ. Σε μία από τις συνηθισμένες μισαλλόδοξες ομιλίες του, αυτή τη φορά στην πολιτεία της Αλαμπάμα, ο 45ος πρόεδρος των Η.Π.Α ανέφερε πως “οποιοσδήποτε πρόεδρος του NFL που αξίζει τη θέση του θα πρέπει να απολύσει τους που…νας γιους (sons of bitches) που επιλέγουν να διαμαρτυρηθούν γονατίζοντας μπροστά στη σημαία μας”. Και επειδή μία δήλωση δεν είναι αρκετή ανά ημέρα, συνέχισε μέσω Twitter αναφερόμενος στον Στέφεν Κάρι, ο οποίος είχε αφήσει να εννοηθεί ότι δεν επιθυμεί να παραστεί στον Λευκό Οίκο ως μέλος των πρωταθλητών Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς, στην καθιερωμένη επίσκεψη του Φεβρουαρίου. “Αν ο Κάρι διστάζει να έρθει στον Λευκό Οίκο, τότε η πρόσκληση αποσύρεται”, έγραψε ο Τραμπ. Τα σχόλια του Αμερικανού προέδρου ακολούθησαν αυτά της 13ης Αυγούστου 2017, όταν μετά το μακελείο στο Σάρλοτσβιλ της Βιρτζίνια ανέφερε πως “καταδικάζουμε και τις δύο πλευρές για τη θλιβερή επίδειξη μίσους και βίας”.
Ακολούθησε καταιγίδα.
Ο Λεμπρόν Τζέιμς αποκάλεσε σε tweet «αλήτη» (bum) τον Τραμπ, αναφέροντας πως «δεν μπορείς να πάρεις πίσω την πρόσκληση, είχε πει πως δεν θα ερχόταν ποτέ. H επίσκεψη στον Λευκό Οίκο ήταν πάντα μια τεράστια τιμή, μέχρι που εμφανίστηκες εσύ». Λίγο αργότερα ανέφερε στο Uninterupted πως «αυτός που προσπαθεί να μας χωρίσει, τώρα προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τα σπορ για να το κάνει. Είναι κάτι για το οποίο δεν μπορώ να μείνω σιωπηλός».
“It’s not about dividing. We as American people need to come together even stronger.” — @KingJames responds to @realDonaldTrump’s comments. pic.twitter.com/UHpzXpb42K
— UNINTERRUPTED (@uninterrupted) September 23, 2017
Δύο μέρες αργότερα, ο ίδιος ο Κάρι χαρακτήρισε «γενναία» τη δήλωση του συναθλητή του, «ειδικά όταν έρχεται από κάποιον που έχει τόσα πολλά να χάσει όπως ο Λεμπρόν». Η ομάδα του Κάρι, οι Γκολντεν Στέιτ Γουόριορς εξέφρασαν με γραπτή ανακοίνωση την απογοήτευση τους για την ανάκληση της πρόσκλησης στον Λευκό Οίκο, μην παραλείποντας όμως το καρφί: “Θα χρησιμοποιήσουμε το ταξίδι στην Ουάσινγκτον τον Φεβρουάριο παραγωγικά, για να προωθήσουμε την ισότητα, τη διαφορετικότητα και την ένταξη, τις αξίες που υποστηρίζουμε σαν οργανισμός».
Αν οι προσωπικές απόψεις ενός παίκτη ή ακόμα και η στήριξη της ομάδας του δεν ήταν αρκετές, η επίσημη ανακοίνωση του ανώτατου αξιωματούχου του NBA, του κομισάριου Άνταμ Σίλβερ, μεγένθυνε ακόμα περισσότερο το θέμα. Ο Σίλβερ ανέφερε μεταξύ άλλων πως «είναι απογοητευμένος από την ακύρωση της επίσκεψης» αλλά και «ιδιαίτερα περήφανος που οι αθλητές παίρνουν ενεργό ρόλο στις κοινότητες τους και παίρνουν θέση σε κομβικά ζητήματα».
Steve Kerr on the tradition of visiting the White House and why Trump made possible visit “very difficult for us to have to reconcile.” pic.twitter.com/UalScZaOkp
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ— Anthony Slater (@anthonyVslater) September 23, 2017
Την ίδια ώρα ο προπονητής των Γουόριορς, Στιβ Κερ, ανέφερε μεταξύ άλλων πως «είναι δύσκολο για μας να ακούμε τα πράγματα που λέει. Ήταν απαίσιο. Μιλούσε για νεαρούς άνδρες που διαμαρτύρονταν ειρηνικά απέναντι στην βιαιότητα της αστυνομίας και τον ρατσισμό. Διαμαρτύρονταν ειρηνικά».
Ακόμα και ο εξαιρετικά μετριοπαθής στις πολιτικές του δηλώσεις Μάικλ Τζόρνταν ανέφερε πως «ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα πάνω στα οποία ιδρύθηκε αυτή η χώρα είναι η ελευθερία του λόγου, και έχουμε μακρά παράδοση σε μη βίαιη, ειρηνική διαμαρτυρία. Αυτοί που ασκούν το δικαίωμα της ειρηνικής διαμαρτυρίας δεν θα πρέπει να δαιμονοποιούνται ή να εξοστρακίζονται. Σε αυτούς τους καιρούς, θα πρέπει να ψάχνουμε τρόπου ςνα συνεργαζόμαστε και να υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλο και όχι να δημιουργούμε περισσότερο διαχωρισμό». Κρατήστε στο μυαλό σας πως ο Τζόρνταν είναι ο μοναδικός μαύρος ιδιοκτήτης ομάδας στο NBA, ενώ στο NFL δεν υπάρχει ούτε ένας τέτοιος.
Όλα αυτά συνέβησαν ως το πρωί της Κυριακής, 24 Σεπτεμβρίου. Δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που αναφέρουν ότι η συγκεκριμένη ημερομηνία θα μνημονεύεται εφεξής ως μία από τις σημαντικότερες, όχι μόνο στον αμερικανικό αθλητισμό, αλλά συνολικά στην ιστορία της χώρας. Σαν μια μέρα στην οποία ο πρόεδρος της χώρας προσπάθησε να γονατίσει μια επαγγελματική αθλητική κατηγορία, και αυτή απάντησε πράττοντας ακριβώς αυτό: γονατίζοντας. Κατά εκατοντάδες.
Σύσσωμες οι ομάδες των Seahawks και των Titans αρνήθηκαν να εμφανιστουν κατά τη διάρκεια της ανάκρουσης του εθνικού ύμνου. Ήταν ένας τρόπος της ομάδας να προστατεύσουν τα μέλη της ομάδας που ήθελαν να γονατίσουν, να μην τα αφήσει να στιγματιστούν. Μια πράξη αλληλεγγύης στα πιστεύω του συμπαίκτη. Οι παίκτες των Steelers έμειναν επίσης στα αποδυτήρια, εκτός του πρώην βετεράνου του πολέμου Alejandro Villanueva. Ο τελευταίος είχε την πλήρη στήριξη των συμπαικτών του.
Στον αγώνα που φιλοξενήθηκε στο Λονδίνο, τουλάχιστον 12 παίκτες των Jaguars γονάτισαν.
Αναλυτές υπολογίζουν ότι τουλάχιστον 400 παίκτες ενώθηκαν στη διαμαρτυρία, είτε δημιουργώντας ανθρώπινες αλυσίδες μπροστά στην αστεροέσσα, είτε γονατίζοντας. Το NFL έχει περίπου 1.600 παίκτες.
Οι αντίπαλοι τους, οι Chargers, είχαν τον ιδιοκτήτη της ομάδας, Shalid Khan (ο οποίος είχε προσφέρει 1 εκατ. δολλάρια στην εκστρατεία του Τραμπ) μεταξύ των αθλητών που ήταν πιασμένοι από το μπράτσο.
Τα μηνύματα σε όλων των ειδών τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και στις κάμερες τηλεοπτικών δικτύων ήταν αναρίθμητα, με τους παίκτες να μοιράζονται σκέψεις και μηνύματα αλληλεγγύης, ισότητας και εναντίωσης στο ρατσισμό και τη ρητορική μίσους. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του Lorenzo Alexander, linebacker των Bills: “(H κίνηση μας) ήταν σε απάντηση στα σχόλια του προέδρου μας, στα οποία ανέφερε πως οι παίκτες που διαμαρύρονταν ειρηνικά είναι που…ας γιοι. Για μένα όταν αποκαλεί τους νεό-ναζί και τα μέλη της ΚΚΚ «μια χαρά ανθρώπους» και αντιμετωπίζει έτσι τους παίκτες του NFL για μια ειρηνική δράση, είναι κάτι που με άγγιξε. Αυτό που προσπαθούν να κάνουν οι παίκτες είναι να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο σε θέματα δικαιοσύνης. Δεν σημαίνει ότι δεν είναι πατριώτες».
#Bills LB Lorenzo Alexander on protest during national anthem. Powerful.#GoBills #BillsMafia @WGRZ @onemangang97 pic.twitter.com/zpwLAyRVJj
— Jonah Javad (@JonahJavad) September 24, 2017
Η ίδια η λίγκα δημιούργησε ένα συγκινητικό βίντεο σε απάντηση των προεδρικών σχολίων, ενώ βροχή μηνυμάτων υποστήριξης ήρθε από άλλα αθλήματα και καλλιτέχνες.
Στα μέρη μας, ο φόργουορντ του ΠαναθηναϊκούΤζέιμς Γκιστ χρησιμοποιούσε το instagram για να περάσει το μήνυμα του: «Είμαι φίλαθλος των Washington Redskins όλη μου τη ζωή και πάντα ανυπομονώ για την έναρξη της σεζόν στο NFL. Αλλά ως μαύρος αθλητής στο σημερινό κόσμο δεν μπορώ να μένω σιωπηλός και να παρακολουθώ το μίσος απέναντι σε ανθρώπους σαν και μένα. Δεν μπορώ πια να υποστηρίξω το NFL αν δεν γίνουν ενέργειες για την καταπολέμηση αυτής της κατάστασης. Η αστυνομική βιαότητα είναι πραγματική. Η αδικία στην Αμερική είναι πραγματική. Φοβάμαι όταν σκέφτομαι ότι θα μεγαλώσω τον γιο μου σε αυτή την Αμερική, όταν σκέφτομαι τι θα αντιμετωπίσει μεγαλώνοντας εξαιτίας του χρώματος του δέρματός του. Από εδώ και πέρα είμαι μόνο φίλαθλος του Καπέρνικ».
Χθες το απόγευμα, ο άνεργος Κόλιν Κάπερνικ δεν ήταν εκεί για να γονατίσει μαζί με τους συναδέλφους τους σε κάποιο γήπεδο των Ηνωμένων Πολιτειών. Αλλά η συζήτηση που ξεκίνησε ένα χρόνο πριν έφερε μια χιονοστιβάδα εξελίξεων που το πιθανότερο είναι πως θα μεταδοθεί σε όλο το φάσμα του αμερικανικού αθλητισμού.
«The first person who goes through the wall, he always gets bloody”, είναι μια ατάκα από το υπέροχο Moneyball.
«Ο πρώτος που θα περάσει μέσα από τον τοίχο, θα ματώσει πάντα».
Ακούει κανείς στην Ελλάδα; Σας λέει τίποτα το όνομα Ηριάννα;