Οι εξελίξεις στις τεχνολογίες είναι κατά τις τελευταίες 3 δεκαετίες τόσο γοργές που ουσιαστικά ζούμε διαρκώς την «επόμενη γενιά» του κάθε τι.
Παντού διαβάζεις και ακούς για τη next-gen της ηλεκτρονικής, της αυτοκίνησης, των υλικών, των ιατρικών οργάνων – ακόμη και των ανθρώπινων οργάνων που πλησιάζουν στο κατώφλι της αιώνιας ανανέωσης!
Έτσι όταν ακούμε για την next-gen μιας κατασκευαστικής μεθόδου ή διαδικασίας, σπάνια καθόμαστε να σκεφτούμε ποιες είναι οι πρακτικές επιπτώσεις της στη ζωή μας -την αυριανή ή έστω τη μεθαυριανή.
Παράδειγμα κοντινό και επίκαιρο οι εξελίξεις στην κατασκευή ανταλλακτικών και άλλων μερών για τις μοτοσυκλέτες. Η πλέον σύγχρονη μέθοδος είναι η τρισδιάστατη εκτύπωσή τους, είτε πρόκειται για πρωτότυπα (ως τώρα η κατασκευή τους γινόταν συχνά και σε μεγάλο ποσοστό στο χέρι) είτε για κομμάτια παραγωγής.
Η τρισδιάστατη εκτύπωση είναι το next-gen της παραγωγικής βιομηχανίας, όχι μόνον επειδή είναι ταχύτερη και ακριβέστερη αλλά επειδή είναι και φθηνότερη σαν μέθοδος.
Αυτά ακριβώς τα προτερήματα προβάλλει η νεοπαγής Desktop Metal για να πείσει πως οι 3D εκτυπωτές της υπερέχουν. Και έπεισε αρκετούς επενδυτές, ώστε να εξασφαλίσει πρόσφατα πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 115εκ. δολαρίων προκειμένου να εξελίξει μία νέα μέθοδο τρισδιάστατης εκτύπωσης.
Εδώ να διευκρινίσουμε πως οι σύγχρονοι τρισδι-εκτυπωτές μετάλλου βασίζονται σε ακτίνες λέιζερ για να λιώνουν τις μεταλλικές πούδρες τους (το «μελάνι» τους) που κατόπιν χρησιμοποιούν στην εκτύπωση πολύπλοκων σχημάτων.
Η χρήση των λέιζερ όμως περιορίζει τα είδη των χρησιμοποιούμενων μετάλλων –και επιπλέον αποτελεί διαδικασία χρονοβόρα. Επειδή δε ο χρόνος είναι χρήμα, κάθε επιτάχυνση της εκτύπωσης, μειώνει ανάλογα και το κόστος του παραγόμενου αντικειμένου.
Η μέθοδος της Desktop Metal αποτελεί την «επόμενη γενιά» της εκτύπωσης σε τρεις διαστάσεις. Η εταιρεία την αποκαλεί «εντατικοποίηση της σύντηξης με μικροκύματα» και ισχυρίζεται ότι μπορεί να «τυπώσει» με κάθε είδος μετάλλου (από αλουμίνιο και τιτάνιο ως χαλκό και ατσάλι).
Σαν να μην έφτανε αυτό, η νέα μέθοδος επιτρέπει την πολύ ταχύτερη εκτύπωση-κατασκευή των αντικειμένων. Πόσο ταχύτερη; 100 φορές, αν πιστέψουμε την Desktop Metal. Δηλαδή στον χρόνο που τώρα εκτυπώνεται μια μανέτα, η next-gen μέθοδος της DM τυπώνει 100 μανέτες.
Πλεονέκτημα: η μέθοδος επιτρέπει την παράλληλη εναπόθεση του υλικού για τη δημιουργία μεταλλικών αντικειμένων και των δομών που απαιτούνται για την υποστήριξη της κατασκευή τους. Σε απλά ελληνικά, η μέθοδος επιτρέπει την ταυτόχρονη εκτύπωση αντικειμένων από μέταλλο και πολυμερισμένο κεραμικό.
Στο τέλος της διαδικασίας το «εκτυπωμένο αντικείμενο» μπαίνει σε ένα φούρνο, όπου το μέταλλο στερεοποιείται και το πολυμερές «ψήνεται», δίνοντας τελικά το ζητούμενο μεταλλικό κομμάτι.
Γλαφυρή και ενδιαφέρουσα ιστορία, όμως το ζουμί βρίσκεται στο «μετά». Σκεφτείτε τις συνέπειες από τη διεύρυνση της χρήσης μιας τέτοιας παραγωγικής μεθόδου. Πέρα από το ότι μπορεί να αλλάξει την όλη αλυσίδα παραγωγής των μερών ή των ανταλλακτικών για τις μοτοσυκλέτες μας, θα διαφοροποιήσει και το πώς στοκάρουν ανταλλακτικά οι αντιπροσωπείες και οι ντίλερ τους.
Γιατί βέβαια, αντί να παραγγέλνεις μια μανέτα και να περιμένεις να την φέρουν αεροπορικά ας πούμε από την Ολλανδία, ο ντίλερ ή ο αντιπρόσωπος θα εισάγει τον κατάλληλο προγραμματισμό και τα απαραίτητα υλικά στη μηχανή, θα πατάει το κουμπί «Print» και σε λίγη ώρα θα φεύγεις με τη φρεσκοψημένη μυρωδάτη μανέτα στο χέρι.
Οπότε οι κατασκευαστές θα πρέπει στο μέλλον, αντί της κατασκευής, αποθήκευσης και διακίνησης των ανταλλακτικών, να ελέγχουν τα προγράμματα κατασκευής / εκτύπωσής τους, ίσως και την παραγωγή και το εμπόριο των αναγκαίων πρώτων υλών για τις «εκτυπώσεις». Όπως η HP και η Canon π.χ. ελέγχουν το εμπόριο των μελανιών για τους εκτυπωτές τους ή μια εταιρεία σοκολάτας τις φυτείες του απαραίτητου κακάο.
Πόσο κοντά στην πραγματικότητα αυτή βρισκόμαστε; Πολύ. Διότι η βιομηχανία της τρισδιάστατης παραγωγής (ο επίσημος όρος είναι additive manufacturing) έχει φτάσει σε τζίρο τα 5 δισ. δολάρια, αλλά αποτελεί ακόμη ελάχιστο ποσοστό της παγκόσμιας κατασκευαστικής βιομηχανίας, η οποία κάνει τζίρο 13 τρισεκατομμύρια.
Και η προοπτική υφαρπαγής του τζίρου αυτού από τις old-gen μεθόδους είναι το ισχυρότερο κίνητρο για την εξέλιξη και εξάπλωση της νέας μεθόδου.