Η ιστορία της διαβόητης φυλακής της Μόσχας, Μπουτίρκα, εκεί που θα κρατηθούν για τους επόμενους δύο μήνες οι ποδοσφαιριστές Κοκόριν και Μαμάγεφ.
Στην οδό Νοβοσλομπόντσκαγια, στην περιοχή Τβερσκόι της Μόσχας, βρίσκεται ένα από τα πιο διαβόητα κτίρια της Μόσχας. Πρόκειται για την φυλακή Μπουτίρκα, εκεί που θα …φιλοξενηθούν για τους δύο επόμενους μήνες οι Αλεξάντερ Κοκόριν και Πάβελ Μαμάγεφ!
Οι δύο διεθνείς Ρώσοι ποδοσφαιριστές, αναμένεται να παραμείνουν στην συγκεκριμένη φυλακή για ένα δίμηνο, αντιμετωπίζοντας κατηγορίες για χουλιγκανισμό, μετά την επίθεση σε έναν δημόσιο υπάλληλο και έναν οδηγό στην ρωσική πρωτεύουσα, με τα σχετικά video να κάνουν τον γύρο του κόσμου προκαλώντας αποτροπιασμό για την συμπεριφορά τους.
Οι παίκτες οδηγήθηκαν στην Μπουτίρκα, μία από τις παλαιότερες φυλακές της Ρωσίας. Σίγουρα μέσα στο επόμενο δίμηνο θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν πράγματα για την τρομερή ιστορία τους…
Αρχιπέλαγος…Μπουτίρκα
Η ιστορία του σωφρονιστικού καταστήματος ξεκινά τον 17ο αιώνα, ενώ το σημερινό κτίριο κατασκευάστηκε το 1879. Η φυλακή ήταν διαβόητη για τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων και την βία με την οποία αντιμετωπίζονταν από το τσαρικό καθεστώς. Τις πύλες της περνούσαν περίπου 30.000 άτομα ετησίως, ενώ στις εγκαταστάσεις της περιλαμβάνονταν διάφορες βιοτεχνίες όπου εργάζονταν οι κρατούμενοι, οι οποίοι βρίσκονταν στην αναμονή για την μεταφορά τους στην εξορία. Μάλιστα, υπήρχαν και ξενώνες για να ζουν τα μέλη των οικογενειών κρατούμενων, που είχαν αποφασίσει να τους ακολουθήσουν στη Σιβηρία.
Το 1884, ο συγγραφέας Λέων Τολστόι επισκέφτηκε την Μπουτίρκα και από τις συνομιλίες του με κρατουμένους και φύλακες προέκυψε το τελευταίο μυθιστόρημά του, «Ανάσταση».
Το 1908, την φυλακή επισκέφτηκε και ο διάσημος μάγος Χάρι Χουντίνι, ο οποίος κατέπληξε τους κρατούμενους, καθώς μέσα σε 28 λεπτά κατάφερε να αποδράσει από ένα ειδικό «κουτί» που χρησίμευε για την μεταφορά κρατούμενων στην εξορία, παρ’ όλο που ήταν αλυσοδεμένος!
Πριν από τα χρόνια της ΕΣΣΔ, η Μπουτίρκα είχε «φιλοξενήσει» επίσης διάσημες προσωπικότητες όπως τον επαναστάτη ποιητή Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι, αλλά και τον Φέλιξ Τζερζίνσκι, αργότερα ιδρυτή της ΚGB.
Μετά την επανάσταση του Φεβρουαρίου 1917 και την κατάρρευση του τελευταίου Τσάρου Νικολάου Β’, οι εργάτες της Μόσχας απελευθέρωσαν όλους τους πολιτικούς κρατούμενους από την Μπουτίρκα. Μετά την Οκτωβριανή επανάσταση και την επικράτηση των μπολσεβίκων, έγινε τόπος περιορισμού αντιφρονούντων και κέντρο διαλογής για τα διαβόητα στρατόπεδα εργασίας γκουλάγκ.
Ανάμεσα στους ανθρώπους που πέρασαν από τα κελιά της εκείνα τα χρόνια ήταν ο συγγραφέας Αλεξάντερ Σολζενίτσιν, που έγινε παγκοσμίως γνωστός για τα έργα του που κατέγραφαν τις συνθήκες κράτησης, «Μία Μέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς» και «Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ». Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, άφησε εκεί την τελευταία του πνοή ο Χάιντς Χίτλερ, αγαπημένος ανηψιός του Αδόλφου Χίτλερ, ο οποίος είχε πιαστεί αιχμάλωτος από τον Κόκκινο Στρατό. Άλλοι λογοτέχνες και ποιητές που φυλακίστηκαν εκεί ήταν οι Όσιπ Μαντελστάμ, Βαρλάμ Σαλάμοφ, Ισαάκ Μπάμπελ και Γεβγκένια Γκίνζμπουργκ.
Ωστόσο, η φυλακή έχει και…αθλητικό παρελθόν, καθώς εκεί είχε βρεθεί για περίπου έναν χρόνο ο αθλητής ΜΜΑ Αλεξάντερ Εμελιανένκο, μετά την καταδίκη του για σεξουαλική επίθεση στην οικιακή βοηθό του το 2015!
Οι συνθήκες διαβίωσης
Η φυλακή έχει χωρητικότητα 1847 ατόμων, αλλά σύμφωνα με τα ΜΜΕ κρατούνται εκεί 2000 άτομα. Τα περισσότερα κελιά έχουν διαστάσεις 6Χ12 μέτρα και προορίζονται για τέσσερα άτομα, ωστόσο υπάρχουν και μικρότερα. Μερικά από τα κελιά έχουν θέα στην αυλή των φυλακών, εκεί που οι κρατούμενοι έχουν δικαίωμα να κάνουν τον περίπατό τους μία φορά την ημέρα. Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, σύμφωνα με τα ΜΜΕ υπάρχει πρόβλημα συνωστισμού, επιδημιών αλλά και χρήσης ναρκωτικών.
Οι…ανέσεις της φυλακής
Από το 1782 στους χώρους της Μπουτίρκα λειτουργεί εκκλησία για τους κρατούμενους, ενώ υπάρχει επίσης μία μεγάλη βιβλιοθήκη, αρτοποιείο, πλυντήριο, γυμναστήριο, χώρος προσευχής για Μουσουλμάνους, αλλά και ένα κατάστημα από το οποίο οι κρατούμενοι μπορούν να αγοράζουν τρόφιμα και άλλα ήδη βασικών αναγκών.
Τον Σεπτέμβριο του 2018 ξεκίνησε και η πρώτη τάξη μαθημάτων yoga, ενώ οι δύο νέοι κρατούμενοι μπορεί να ιδρύσουν την ομάδα ποδοσφαίρου της φυλακής.
Από το 1996, στην Μπουτίρκα κρατούνται μόνο άνδρες, με εξαίρεση την ψυχιατρική πτέρυγα.
Η ρουτίνα
Κάθε ημέρα στις φυλακές Μπουτίρκα ξεκινά στις 6 το πρωί με την έπαρση της σημαίας και την ανάκρουση του εθνικού ύμνου.
Τα ημερήσια γεύματα είναι τρία, με το μενού να περιλαμβάνει συνήθως δημητριακά, τσάι, σαλάτα, σούπα, λαχανικά με κοτόπουλο ή ψάρι και ψωμί. Οι κρατούμενοι μπορούν να έχουν στην κατοχή τους τρόφιμα που δεν χρειάζονται κατάψυξη.
Το επισκεπτήριο είναι μία φορά στους δύο μήνες με διάρκεια έως και 4 ώρες, ενώ τα ραντεβού με τους δικηγόρους μπορεί να είναι απεριόριστα, αλλά επίσης δεν μπορούν να κρατήσουν πέραν του τετραώρου.
Στους κρατούμενους επιτρέπεται να κάνουν ντους μία φορά την εβδομάδα, ενώ δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν κινητό τηλέφωνο και να καταναλώσουν αλκοόλ.
Στην κατοχή τους μπορούν να έχουν μία αλλαξιά ρούχα χωρίς ζώνες, ένα καπέλο, παπούτσια, αθλητική φόρμα και τέσσερα σετ εσώρουχα, μαζί με τα απαραίτητα είδη υγιεινής. Επίσης, με την είσοδό τους στο σωφρονιστικό κατάστημα τους προμηθεύεται στρώμα, σεντόνια και κουβέρτες, μία πετσέτα, πιάτα και μαχαιροπήρουνα. Μπορούν να έχουν στο κελί τους βιβλία, περιοδικά και επιτραπέζια παιχνίδια. Από το 1995, επιτράπηκε στους κρατούμενους να έχουν τηλεόραση στο κελίτους.
Η «αργκό»
Η φυλακή της Μπουτίρκα, έχει την δική της «διάλεκτο». Σε αυτήν, οι φύλακες ονομάζονται «μέντι», οι κρατούμενοι «πατζάνι», ενώ η χρήση ναρκωτικών ονομάζεται «βμαζάτσια».
Οι αποδράσεις
Από το 1905 έως το 1913 αρκετοί κρατούμενοι κατάφεραν να αποδράσουν από την Μπουτίρκα, οι περισσότεροι όμως συνελήφθησαν ξανά και εκτελέστηκαν.
Στην περίοδο της ΕΣΣΔ δεν καταγράφηκαν αποδράσεις, ενώ από το 1992 και μετά υπήρξαν μεμονωμένα περιστατικά, με τους περισσότερους τολμηρούς όμως να συλλαμβάνονται λίγες μέρες μετά την απόδρασή τους.
Πιο επιτυχημένη απόπειρα, ήταν αυτή του Μαρτίου 2010, όταν ο 26χρονος Λευκορώσος Βιτάλι Οστρόφσκι, κατηγορούμενος για ληστείες, κατάφερε να πηδήξει τα κάγκελα της φυλακής, καθώς όπως εξήγησαν οι υπεύθυνοι, ήταν …πρωταθλητής παρκούρ στη χώρα του! Ο Λευκορώσος, συνελήφθη δύο χρόνια αργότερα στη Φινλανδία…