29 Νοεμβρίου 2017: Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο περνάει το ρεπό του στα παγκόσμια κεντρικά γραφεία της Nike με ένα ταχύρρυθμο μάθημα για τα υποδήματα με υπογραφή. Οι συναντήσεις αποτελούν την αφετηρία για το Air Zoom Freak 1 της Nike, το πρώτο παπούτσι με την υπογραφή του Αντετοκούνμπο, και πλαισιώνονται από τις νύχτες που σκόραρε 32 πόντους στο Σακραμέντο και 20 στο Πόρτλαντ.
Λίγο πριν τελειώσουν οι συσκέψεις, ο Αντετοκούνμπο, που καθόταν με μια στοίβα Zoom Air μπροστά του, χαμογελάει πλατιά και λέει, «Δεν είχα ιδέα για αυτή τη διαδικασία μέχρι σήμερα».
Οι συναντήσεις δεν έγιναν απλά για τη δημιουργία του πρώτου παπουτσιού με την υπογραφή του Έλληνα αστέρα, αλλά και για τη δημιουργία του brand του Αντετοκούνμπο. Έτσι τίθεται σε κίνηση μια σειρά εργασιών που περιλαμβάνουν το σχεδιασμό ενδυμάτων, υποδημάτων και λογοτύπου. Κάθε συζήτηση με τον Αντετοκούνμπο ακολουθεί τη φιλοσοφία της Nike: άκουσε τη φωνή του αθλητή και συνδύασε την πλήρη γκάμα προϊόντων στη σειρά Nike του Γιάννη.
Έπειτα, ο Γιάννης παρατήρησε «Νόμιζα ότι θα κουβεντιάζαμε με πέντε άτομα για τα πράγματα που μου αρέσουν στο παπούτσι». «Εμβαθύναμε πολύ περισσότερο. Μου έκανε έκπληξη ο μεγάλος αριθμός ατόμων που εμπλέκονται στη διαδικασία — το μέγεθος της ομάδας και το επίπεδο των στοιχείων που θέλουν να τους πω για το προϊόν και για αυτό που θέλω να αντιπροσωπεύει».
Όταν ακούει κανείς τη φωνή του αθλητή διακρίνει ποικίλους τόνους. Οι προσωπικές συζητήσεις, ασφαλώς, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της διαδικασίας. Το ίδιο ισχύει και για την παρατήρηση — οι σχεδιαστές και οι τεχνικοί της Nike ενδιαφέρονται για όλες τις λεπτές αποχρώσεις στο παιχνίδι και την προσωπικότητα του κάθε αθλητή. Δουλειά τους είναι να βρουν λύση για τα μοναδικά προβλήματα που αναδεικνύει η έρευνα. Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Air Zoom Freak 1 συνδυάζουν όλα τα στοιχεία που προέκυψαν από τη συζήτηση με τον αθλητή για να δημιουργηθεί ένα παπούτσι που ενσωματώνει τη σωματική, την προσωπική και την πολιτισμική ύπαρξη του Αντετοκούνμπο.
Η σωματική διάσταση
Η ουσία του πράγματος; Το Air Zoom Freak 1 της Nike είναι μια άσκηση επίλυσης της άνετης κίνησης του Αντετοκούνμπο. «Χρησιμοποιεί τον χώρο με εξαιρετική επάρκεια», λέει ο Ross Klein, Senior Creative Director, Basketball Footwear. «Χρησιμοποιεί το μήκος για να εκτοπίσει τον αμυνόμενο από τη θέση του. Με ένα eurostep, για παράδειγμα, μπορεί να παρασύρει τον αμυνόμενο στη μία πλευρά και επειδή το αριστερό του βήμα — το μοναδικό αυτό βήμα — είναι τόσο μεγάλο, κερδίζει ένα τεράστιο προβάδισμα, σχεδόν δύο βημάτων».
Οι επιδέξιες κινήσεις των ποδιών που διακρίνουν το παιχνίδι του Αντετοκούνμπο συνδυάζονται με ένα σχέδιο κρατήματος πολλαπλών κατευθύνσεων που βοηθά την τοποθέτηση στα άκρα του πλευρικού διασκελισμού του — στο μεγάλο και το μικρό δάχτυλο του ποδιού — καθώς επίσης και το συνδυασμό με περισσότερο παραδοσιακές ανάγκες για στιβαρή αμυντική στάση. Όλα αυτά υποστηρίζονται από ένα εσωτερικό σύστημα συγκράτησης που βοηθά το πόδι να παραμένει στη θέση του, και από πλευρική στήριξη με τη μορφή ενός κλιπ από καουτσούκ που εκτείνεται από την εξωτερική σόλα μέχρι τη μεσαία σόλα.
Αυτά τα σχεδόν ανεπαίσθητα στοιχεία είναι θεμελιώδη για την υποστήριξη του παιχνιδιού του Αντετοκούνμπο. Αυτό που προσδίδει έναν ιδιαίτερο οπτικό χαρακτήρα στο Air Zoom Freak 1 είναι η αξιοποίηση των διπλών μονάδων Zoom Air κάτω από τη σόλα, τα οποία προσφέρουν εκρηκτική ισορροπία μεταξύ απόκρισης και προστασίας.
Ένα μέρος του σχεδιασμού αυτού είναι φόρος τιμής στην αγάπη του Αντετοκούνμπο για μια άλλη σειρά υποδημάτων με υπογραφή. «Από πιτσιρικάς, φοράω παπούτσια KOBE», λέει. «Η εφαρμογή, η αίσθηση και η λειτουργία τους πάντα με βόλευαν».
Το πάει όμως και σε ένα νέο επίπεδο. «Θέλαμε να εντείνουμε την αίσθηση που είχε αγαπήσει ο Αντετοκούνμπο στα KOBE», λέει ο Klein.
Η προσωπική διάσταση
Η διπλή μονάδα Zoom Air είναι ένας τρόπος να μεταφερθεί η προσωπική αγάπη στο σχεδιασμό. Ένας άλλος τρόπος είναι η διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης ταυτότητα ενός προσωπικού brand.
«Σε ένα λογότυπο, μπορεί να συνδυάσεις πολλά στοιχεία και να μιλήσεις για τη ζωή σου — να συμβολίσεις την οικογένεια, να συμβολίσεις τη Νιγηρία και την Ελλάδα. Πολύ συναρπαστικό αυτό το πράγμα», λέει ο Αντετοκούνμπο.
Η δουλειά αυτή είναι αρμοδιότητα του Nike Graphic Identity Group, που οποία εργάστηκε παράλληλα με την ομάδα υποδημάτων για να δημιουργήσει μια πλήρη γκάμα από λογότυπα, σχέδια και τυπογραφικά στοιχεία που να φέρνουν στο νου την ιστορία του αθλητή. Για την ομάδα αυτή, ο σχεδιασμός ενός λογότυπου είναι τέχνη. «Ο στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε οπτικές μορφές που να ταυτίζονται άμεσα με τις αξίες του αθλητή», λέει ο Sean Butterly, Art Director, Product Graphics.
Για τον Αντετοκούνμπο, αυτό σήμαινε να ισορροπήσουμε την ιστορία της οικογένειάς του με τις μυθικές διαστάσεις της περιπετειώδους ανάδειξής του σε μοναδικό σύμβολο. Για να το πετύχει αυτό, το Nike Graphic Identity Group, αναζήτησε έμπνευση στην αρχαία Ελλάδα και βρήκε μια χρήσιμη μορφή στα διακοσμητικά σχήματα της εποχής εκείνης.
Από πλευράς ιστορίας της τέχνης, το σχήμα είναι γνωστό ως μαίανδρος και συμβολίζει την αέναη ροή. Για τον Αντετοκούνμπο, αυτό έχει διπλή σημασία. Σε πρώτο επίπεδο, υπάρχει μια σαφής σύνδεση με την αισθητική της αρχαίας τέχνης της Αθήνας, της πόλης που γεννήθηκε. Σε δεύτερο επίπεδο, συμβολίζει τη διαδρομή της οικογένειάς του από τη Νιγηρία στην Ελλάδα, και έπειτα από την Αθήνα στο Μιλγουόκι των ΗΠΑ.
Το σχέδιο στήνεται με επανάληψη του βασικού λογότυπου του Αντετοκούνμπο, ένα G που πλέκεται με ένα A και δίνουν ιεραρχικό προνόμιο στο όνομα της οικογένειας. Απεικονίζεται η μαιανδρική πορεία που είχε το ταξίδι του ήρωα, ενώ η κομμένη γωνία του G αναπαριστά τα ασυνήθιστα αθλητικά ταλέντα του Αντετοκούνμπο. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου που το παρατσούκλι του είναι «Greek Freak» λόγω του μοναδικού τρόπου με τον οποίο συνδυάζει ύψος και ευκινησία.
Το βασικό λογότυπο σχηματίζει ένα σύστημα εκτεταμένης ταυτότητας που προσδίδει στον Αντετοκούνμπο τα προσωπικά του τυπογραφικά στοιχεία καθώς και μια τριάδα από συμπληρωματικά λογότυπα — μαζί με ένα «34» το οποίο συνδυάζει την ελληνική σημαία, που εμφανίζεται στη φτέρνα του Air Zoom Freak 1.
Η πολιτισμική διάσταση
Το λογότυπο του Αντετοκούνμπο ορίζει το πλαίσιο για τις αξίες του brand του Αντετοκούνμπο. Θέτει τις βάσεις σύμφωνα με τις οποίες η ομάδα ενδυμάτων της Nike εξετάζει τις σειρές ενδυμάτων με υπογραφή. Με επικεφαλής τον Samuel Shipley, Γενικό Διευθυντή Δημιουργικού στο τμήμα Ενδυμάτων Μπάσκετ, και τον σχεδιαστή ενδυμάτων Dustin Mangan, η πρόκληση της συγκεκριμένης προσπάθειας είναι να φιλτραριστούν τα βασικά στοιχεία της κουλτούρας του μπάσκετ — shorts, μπλούζες με κουκούλα κλπ. — μέσα από την ιστορία και την κληρονομιά του Αντετοκούνμπο τόσο στην προσωπική ζωή όσο και στην αθλητική σταδιοδρομία.
«Η ιστορία του Αντετοκούνμπο είναι απίστευτη», λέει ο Mangan. «Η αγάπη του για την Ελλάδα και ο σεβασμός του για το ταξίδι της οικογένειάς του είναι εξαιρετική πηγή έμπνευσης για να σχεδιάσουμε κάτι μοναδικό για αυτόν. Μπορούμε να συνδέσουμε το ευρωπαϊκό στυλ και την άνεση που τον εκφράζουν ως προσωπικότητα».
Τα αρχικά προϊόντα της σειράς του Αντετοκούνμπο κυμαίνονται από τα πιο απλά — άμεσοι φόροι τιμής στο «Greek Freak» που παίζουν με το κλασικό λογότυπο της Nike Futura — μέχρι σχέδια που τιμούν το συνδυασμό των στυλιστικών επιρροών που αποκόμισε όσο έπαιζε και ζούσε στους δρόμους των Σεπολίων, μιας ζόρικης γειτονιάς της Αθήνας όπου γαλουχήθηκαν οι αδελφοί Αντετοκούνμπο.
Tο εμβληματικό shorts με υπογραφή το βασικό λογότυπο του Αντετοκούνμπο αποτελεί έμπνευση για μια κομψή διακοσμητική τρέσα που παραπέμπει στα πιο πληθωρικά και πολυτελή αθλητικά ενδύματα της Ευρώπης. Η φανέλα του χρησιμοποιεί το βασικό λογότυπο ως ανάγλυφο μοτίβο σε ολόκληρη την πλάτη, και το «34» με την ελληνική σημαία χρησιμοποιείται για να τονίσει τις τσέπες στο μπουφάν της φόρμας του.
Θα σκεφτόταν κανείς ότι η είσοδος στην αποκλειστική ομάδα παικτών με προϊόντα με υπογραφή (μια τιμή που επιφυλάσσεται για μικρό αριθμό της ελίτ των παιχτών της Nike) θα επηρέαζε τον ταπεινό χαρακτήρας του Αντετοκούνμπο. Και όμως όχι. «Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, ούτε στο όνειρο μου δεν είχα δει ότι θα αποκτήσω παπούτσι με υπογραφή. Όσο μεγάλωνα, ο στόχος ήταν να πάω στο NBA· να παίξω καλά και να βοηθήσω την ομάδα μου να νικήσει. Αυτό είναι μπόνους», λέει.
Το Air Zoom Freak 1 και η σειρά ενδυμάτων του Αντετοκούνμπο κυκλοφορούν στις 29 Ιουνίου.