Μια από τις μεγαλύτερες εφημερίδες του κόσμου, “New York Times” ταξίδεψε στην Αθήνα και στη Νέα Σμύρνη για ένα αφιέρωμα στον Βλάντο Γιάνκοβιτς και την συγκλονιστική ιστορία με τον τραυματισμό του πατέρα του.
Ο άσος του Πανιωνίου μίλησε για τη ζωή του στην Ελλάδα, για το πότε συνηδητοποίησε για το τι είχε κάνει ο πατέρας του Μπόμπαν, και χαρακτήρισε οικογένεια του την ομάδα της Νέας Σμύρνης.
Αναλυτικά το κείμενο των “New York Times” αναφέρει:
Ο Βλάντο Γιάνκοβιτς αισθάνεται περισσότερο σαν στο σπίτι του από κάθε άλλο παίκτη όταν βρίσκεται στο γήπεδο μπάσκετ του Πανιώνιου. Στους τοίχους του μικρού γηπέδου υπάρχει η εικόνα του πατέρα του Σλόμπονταν Γιάνκοβιτς, γνωστού ως Boban ο οποίος έμεινε παράλυτος μετά από ένα απροσδόκητο ατύχημα σε έναν αγώνα πριν 20 χρόνια. Οι φίλοι της ομάδας άλλωστε ακόμη και σήμερα αναφέρουν το όνομά του στα τραγούδια τους.
Ο Βλαδίμηρος ήταν 3 ετών όταν ο πατέρας του στις 28 Απριλίου 1993 σε έναν αγώνα πλέι-οφ κόντρα στον Παναθηναϊκό αποβλήθηκε με 5 φάουλ. Έξαλλος για τον καταλογισμό επιθετικού φάουλ κάτω από το καλάθι ο Γιάνκοβιτς επιτάχυνε ορμητικά προς τη μπασκέτα και χτύπησε με δύναμη το κεφάλι του σε αυτή. Ο 29χρονος τότε φόργουορντ υπέστη ανεπανόρθωτη ζημιά στον νωτιαίο μυελό, δεν περπάτησε ποτέ ξανά και είχε περιορισμένη χρήση των άκρων. Πέθανε το 2006.
Ο Γιάνκοβιτς έμεινε μόλις μία σεζόν στην Ελλάδα. Αλλά σε αυτή τη μεγάλη «γειτονιά» της Αθήνας, τη Νέα Σμύρνη τον αγκάλιασαν άπαντες και η οικογένειά του παραμένει εκεί. Σήμερα ο γιος του Βλάντο, 23 ετών πλέον, είναι ένας από τους σταρ του Πανιώνιου αλλά ίσως στο τέλος της σεζόν όταν και λήγει το συμβόλαιό του να μην παραμείνει στην ομάδα. Βλέπετε είναι πολλές οι μεγάλες ευρωπαϊκές ομάδες με πολύ μεγαλύτερο μπάτζετ που τον παρακολουθούν εδώ και καιρό.
«Οι φίλοι μου μου λένε να μη φύγω», λέει ο Γιάνκοβιτς. «Μου λένε: Αυτή είναι η ομάδα σου. Η ομάδα του πατέρα σου. Και εκείνος θα ήθελε να μείνεις». Ο Πανιώνιος είναι η ομάδα που με βοήθησε. Είναι η οικογένειά μου. Αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. Όμως μερικές φορές στη ζωή ένας κύκλος κλείνει και ανοίγει ο απόμενος. Το να αφήσει κάποιος την οικογένειά του δεν είναι ποτέ μία εύκολη επιλογή».
Ο Μπόμπαν Γιάνκοβιτς αγαπήθηκε αμέσως από τους οπαδούς του Πανιώνιου σκοράροντας 30 πόντους στον πρώτο του ανεπίσημο αγώνα τη σεζόν 1992-1993. Λατρεύτηκε από τους οπαδούς όταν πέτυχε καλάθι από το κέντρο του γηπέδου, αυτοί… εξερράγησαν και εκείνος γύρισε και χαμογέλασε προς το μέρος τους. Συχνά αγόραζε τρόφιμα και ποτά για τους οπαδούς στα καφενεία.
«Ήταν ένας ξεχωριστός άνθρωπος» δήλωσε ο πρώην συμπαίκτης του PJ Mπράουν ο οποίος έπαιξε μία σεζόν στον Πανιώνιο πριν ακολουθήσουν 15 χρόνια καριέρας στο ΝΒΑ η οποία έληξε το 2008. «Εκείνος κρατούσε πάντα την ομάδα χαλαρή με το γέλιο και τα αστεία του. Ήταν έξυπνος, σαν προπονητής στο παρκέ. Δεν είχε τη σούπερ εκρηκτικότητα αλλά ήξερε πως να φτάσει σε αυτό που ήθελε».
Ο Μπόμπαν ήταν ένας σκληρός αγωνιστής. Σε έναν ευρωπαϊκό αγώνα σημείωσε 41 πόντους και οδήγησε τον Πανιώνιο σε νίκη 97-85 επί της πασίγνωστης ιταλικής Βίρτους Ρόμα της οποίας κορυφαίος παίκτης τότε ήταν ο Ντίνο Ράτζα, ένας Κροάτης που αργότερα έπαιξε στους Μπόστον Σέλτικς.
«Υπήρχε αντιπαλότητα ανάμεσα σε Κροάτες και Σέρβους», λέει ο Μπράουν. «Εκείνος ο αγώνας ήταν μία από τις λίγες φορές που δεν τον είδα να χαμογελάει. Ήθελε απελπισμένα τη νίκη σε εκείνο τον αγώνα και ουσιαστικά πήρε την ομάδα στην πλάτη του».
Αυτό το πάθος ήταν εμφανές και στους εγχώριους ημιτελικούς του πρωταθλήματος με τον Παναθηναϊκό στον οποίο έπαιζε ο Ελληνοαμερικανός Νίκος Γκάλης ο οποίος επιστρέφοντας στην Ελλάδα είχε οδηγήσει τους «γαλανόλευκους» στην κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ το 1987. Το να κερδίσει κάποιος την ομάδα του Γκάλη ήταν ένα τεράστιο επίτευγμα για κάθε σύλλογο. Ο Πανιώνιος ήταν μπροστά στο σκορ 56-50 στο 4ο δεκάλεπτο και ο Γιάνκοβιτς βρισκόμενος με πλάτη στο καλάθι έχοντας πίσω του τον Φραγκίσκο Αλβέρτη πήρε τη μπάλα και γύρισε για να σουτάρει. Ο Αλβέρτης έπεσε προς τα πίσω κατά την επαφή και ο διαιτητής έδωσε αμέσως το επιθετικό φάουλ που προηγήθηκε του τραυματισμού του Γιάνκοβιτς.
Η ζωή άλλαξε για πάντα
Ο τραυματισμός του αποτέλεσε διεθνή είδηση. Το τότε μέλος της ομάδας Κρις Χουγκάζ θυμάται ότι είχε δει τον Μπόμπαν να έχει παρόμοιες αντιδράσεις σε προπονήσεις κάνοντας κίνηση για να χτυπήσει το κεφάλι του στη μπασκέτα. Εκείνη τη φορά όμως δεν έκανε πίσω. Το κλιπ με τον τραυματισμό του στο YouTube έχει πάνω από 260.000 προβολές…
«Ήταν πολύ λυπηρό για όλους μας» δήλωσε η Ντραγκάνα Μπελόγεβιτς Γιάνκοβιτς η οποία βρισκόταν στις εξέδρες όταν ο σύζυγός της τραυματίστηκε. «Ένα τέτοιο συμβάν μπορεί να σε κάνει να καταρρεύσεις».
Ο Πανιώνιος προσέλαβε άτομα να βοηθάνε τον Γιάνκοβιτς αλλά τα οικομομικά της ομάδας τα επόμενα χρόνια δεν ήταν καλά. Φίλαθλοι και φίλοι συνέβαλαν επίσης.
«Κανένα από τα καταστήματα εδώ στη Νέα Σμύρνη δεν πήρε ποτέ χρήματα από τον Μπόμπαν», θυμάται ο 34χρονος φίλαθλος Κώστας Χατζηανδρέου από τα βασικά στελέχη του fan club του Πανιώνιου. «Θυμάμαι τότε εργαζόμουν σε κατάστημα ρούχων και όταν ερχόταν του δίναμε δωρεάν ρούχα. Τον αγαπούσαμε». Ο Γιάνκοβιτς ήταν ένα κομμάτι του γηπέδου χωριτηκότητας 2.500 θεατών της ομάδας. Πέθανε από καρδιακή προσβολή στις 28 Ιουνίου 2006 ενώ βρισκόταν στο πλοίο με προορισμό τη Ρόδο. Ήταν 42 ετών…
«Έκαναν πολλά» λέει η Ντραγκάνα Μπελόγεβιτς για τον Γιάνκοβιτς. «Όχι μόνο ο Πανιώνιος. Όλη η Ελλάδα. Οι άνθρωποι έδειξαν την αγάπη τους για αυτόν, τον σεβασμό τους. Ο ελληνικός λαός από την ιστορία αρέσκεται στις τραγικές στιγμές».
Η κηδεία του έγινε με έξοδα της Δημοτικής αρχής παρουσία χιλιάδων ανθρώπων συμπεριλαμβανομένων και οπαδών των αντιπάλων ομάδων. Ο Βλάντο Γιάνκοβιτς ήταν τότε 16 ετών και δεν ήθελε να πάει αλλά τελικά το έκανε με τη συμβουλή ενός φίλου του πατέρα του. Εκείνη την εποχή ο Βλάντο προήχθη στην πρώτη ομάδα του Πανιώνιου από την εφηβική. Δεν γνώριζε αν ήταν λόγω του ταλέντου ή του ονόματός του.
«Ήταν ένα μεγάλο βάρος να φέρω το όνομα του πατέρα μου», ειπε. «Δεν μπορούσα να χειριστώ την πίεση. Στις κακές μέρες σκεφτόμουν «γιατί σε εμένα»; Γιατί ότι έπρεπε να με γνωρίζουν; Δεν μπορούσα να κρυφτώ. Προσπαθούσα να ισορροπήσω μεταξύ σχολείου, εφηβείας και του να ζω ως έφηβος».
Η μητέρα του παρότι ο γιός της ψήλωνε συνεχώς και γινόταν ολοένα και πιο αθλητικός φοβόταν για το τι μπορεί να του συμβεί.
Η Ντραγκάνα και ο Μπόμπαν χώρισαν το 1997, ο Βλάντο ζούσε με τη μητέρα του στην Κύπρο για πολλά χρόνια αν και συχνά επέστρεφε στην Ελλάδα για να βλέπει τον πατέρα του. Όταν ο πατέρας του έδωσε συνέντευξη σε τηλεοπτικό σταθμό ο Βλάντο είδε για πρώτη φορά το βίντεο του τραυματισμού του Μπόμπαν για πρώτη και μοναδική φορά στη ζωή του. Το βίντεο έπαιξε ως μέρος της συνέντευξης. Ο Βλάντο ήταν 11 ετών.
«Ήμουν στα παρασκήνια όταν το είδα. Οφείλω να ομολογήσω ότι σοκαρίστηκα», είπε προσθέτοντας πως δεν ήξερε τι ακριβώς είχε συμβεί τότε. «Τα συναισθήματά μου; Πως συνέβη αυτό; Μήπως κάποιος μου κάνει πλάκα; Δεν μπορεί αυτό να έχει γίνει πραγματικά. Από τότε δεν το είδα ποτέ ξανά».
Στο σχολείο γονείς και καθηγητές ρωτούσαν για τον πατέρα του. Ακόμη και σε ένα εγχειρίδιο του στρατού αναφέρεται στο ατύχημα του πατέρα του προειδοποιώντας για το τι να μην κάνει κάποιος. Ο Βλάντο θυμάται το σχετικό μήνυμα στο εγχειρίδιο. «Αν πάτε με υψηλή ταχύτητα να χτυπήσετε τον εαυτό σας μπορεί να καταλήξετε σαν…», κάνει παύση στα λόγια του και καταλήγει «να τραυματιστείτε…»
Ο Γιάνκοβιτς έπαιξε δανεικός σε ομάδα της Σερβίας όπου «ο πατέρας μου είχε παίξει στο παρελθόν», την περίοδο 2008-9 αλλά και στην επιστροφή του ως επί το πλείστον κάθισε στον πάγκο.
Ο ιδιοκτήτης του Πανιώνιου Ηλίας Λιανός δήλωσε πως ο Βλάντο Γιάνκοβιτς «άκουγε ανθρώπους που τον απεικόνιζαν πιο σπουδαίο απ’ ότι ήταν». Πιστώνει όμως πως ο Βλάντο μεγάλωσε…
«Επιτέλους ωρίμασε», δήλωσε ο Λιανός. Του πήρε πολύ καιρό, δούλεψε πολύ σκληρά το καλοκαίρι κάτι που δεν έκανε στο παρελθόν. Ως εκ τούτου είναι πολύ καλύτερος παίκτης σήμερα. Έχει σίγουρα μία προοπτική να παίξει σε πολλές μεγάλες ομάδες».
Τα δύο τελευταία χρόνια ο Γιάνκοβιτς πρόσθεσε 15 κιλά μυς με αποτέλεσμα να ανεβάσει το βάρος του στα 100 κιλά. Με ύψος 2μ.04 είναι κυρίως ένας σμολ-φόργουορντ. Ένας καλός αμυντικός, πιο αθλητικός και εκρηκτικός από τον πατέρα του κάτι που μαρτυρούν τα βροντερά καρφώματά του αλλά έχει το ίδιο στυλ με τον Μπόμπαν όπως επισημαίνει ο Κρις Χουγκάζ. «Όταν σουτάρει έχει το ίδιο ύφος στο πρόσωπο όπως ο Μπόμπαν».
Ο Γιάνκοβιτς φέτος κάνει μία φοβερή σεζόν έχοντας 13 πόντους και 7 ριμπάουντ μέσο όρο ανά αγώνα, είναι ένας από τους ηγέτες της ομάδας του έχοντας και 40% ευστοχία στα τρίποντα. Αυτό που τον κάνει να ξεχωρίζει, δε, είναι η ικανότητά του στα μεγάλα ματς. Στις 31 Μαρτίου σημείωσε 17 πόντους και οδήγησε τον Πανιώνιο στην πρώτη νίκη επί του Παναθηναϊκού μετά τον Ιούνιο του 2005. Με 25 δευτερόλεπτα να απομένουν για το τέλος έβαλε 4 βολές μετά από καλάθι και μετά από τεχνική ποινή και σφράγισε τη νίκη της ομάδας του με 63-56. Στο ματς αυτό ξεπέρασε και το σύνολο πόντων του πατέρα του (574) με τη φανέλα του Πανιώνιου. Νωρίτερα στη σεζόν είχε πετύχει το νικητήριο τρίποντο σε ευρωπαϊκό αγώνα με τη βελγική Οστάνδη στο τέλος της παράτασης.
Μία μετακίνηση στον ορίζοντα
«Θα κάνουμε σίγουρα προσπάθεια να τον κρατήσουμε», λέει ο Λιανός. «Πιστεύω ότι το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να μείνει για άλλον ένα χρόνο εδώ και να είναι ένα από τα αστέρια της ομάδας. Κατόπιν θα γίνει ακόμη καλύτερος στο μέλλον».
Ο Γιάνκοβιτς κερδίζει περίπου 78.000$ το χρόνο. Παίκτες του ίδιου διαμετρήματος μπορεί να κερδίζουν πάνω από 300.000$ το χρόνο σε ομάδες της Ευρωλίγκα που είναι η… μπασκετική «έκδοση» του ποδοσφαιρικού Champions League. Ο ανταγωνισμός σε αυτό το επίπεδο μπορεί να του χρησιμεύσει για να προβάλει τις ικανότητές του στους σκάουτερ του ΝΒΑ.
«Υπάρχουν πολλά μάτια πάνω μου από ομάδες από την Ισπανία, την Τουρκία, την Ιταλία ακόμη και από την Ελλάδα τις δύο μεγάλες ομάδες», λέει ο Γιάνκοβιτς αναφερόμενος σε Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό. Ούτε ο ίδιος ούτε ο εκπρόσωπός του θέλησε να προσδιορίσει τις ομάδας εκτός Ελλάδας που έχουν δείξει ενδιαφέρον να τον κάνουν δικό τους. Οι Έλληνες οπαδοί όμως είναι πιστοί και ειλικρινείς. Θέλουν ο Γιάνκοβιτς να πετύχει σε μία μεγάλη ομάδα κατά προτίμηση στο εξωτερικό.
«Δεν θέλουμε να πάει στον Παναθηναϊκό γιατί ήταν η ομάδα κόντρα στην οποία έπαιζε ο πατέρας του όταν τραυματίστηκε γιατί έτσι θα σκεφτούμε ότι μας προδίδει», λέει ο Χατζηανδρέου, επικεφαλής του fan club της ομάδας.
Ο Γιάνκοβιτς και οι οπαδοί του Πανιώνιου έχουν μία «πολύ παράξενη και ισχυρή σύνδεση» εξηγεί ο Ανδρέας Μόγκρης. «Για τον λόγο ότι παίζει στην ομάδα από πολύ νεαρή ηλικία, τον είδαμε σαν παιδί μας λόγω του θανάτου του πατέρα του και επειδή αυτή η ομάδα είναι σαν οικογένεια».
Ο πιθανός «χωρισμός» μάλιστα έρχεται σε μία περίοδο που ο Βλάντο αρχίζει να «ανοίγεται» προς τους οπαδούς της ομάδας. Μετά τη νίκη με 99-93 εκτός έδρας με τον Απόλλωνα στην Πάτρα τον περασμένο Δεκέμβριο ο Γιάνκοβιτς που είχε 24 πόντους και 16 ριμπάουντ χαροποίησε τους 100 οπαδούς του Πανιώνιου που ήταν παρόντες στον αγώνα όταν έτρεξε προς το μέρος τους και τράβηξε το έμβλημα της ομάδας στη φανέλα του δείχνοντάς το σε αυτούς. «Ήταν ίσως η πρώτη φορά που είδαμε τον Βλάντο να ωριμάζει και να γίνεται άντρας και να «λέει» με αυτό τον τρόπο πως «είμαστε μαζί, είμαστε ένα», λέει ο Μόγκρης.
Ο Πάνος Κιτσάκης, ένας άλλος φίλαθλος λέει πως ο Γιάνκοβιτς πρέπει να μείνει για πάντα στον Πανιώνιο γιατί είναι η οικογένειά του. «Ο τάφος του πατέρα του είναι εδώ», λέει ο 34χρονος Κιτσάκης.
Ο Γιάνκοβιτς ωστόσο δεν δίνει υποχρέσεις για τον μελλοντικό εργοδότη του. «Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τίποτα στη ζωή. Δεν γίνεται αυτό».
Ο Γιάννης Φραγκούλης, φροντιστής της ομάδας δήλωσε πως ο Μπόμπαν ονειρευόταν το γιο τουτ Βλάντο να παίξει σε μία μεγάλη ομάδα. Ο 58χρονος Φραγκούλης λέει πως με τον Μπόμπαν «ήμασταν σαν αδέρφια από εκείνη τη μέρα το 1992 που του έφτιαξα τον φούρνο στο σπίτι του».
Σε αντίθεση με τους οπαδούς ο Γιάνκοβιτς δεν κατηγόρησε ποτέ και δεν αντιμετώπισε με μνησικακία τον διαιτητή Στέλιο Κουκουλεκίδη ο οποίος είχε καταλογίσει το επιθετικό φάουλ στον πατέρα του. Ο Κουκουλεκίδης που είχε μία μακρά διεθνή καριέρα ποτέ δεν συζήτησε δημοσίως εκείνο τον αγώνα και αρνήθηκε να σχολιάσει σχετικά σε αυτό το άρθρο.
«Δεν κατηγορώ κανέναν εκτός από τον πατέρα μου», είπε ο Βλάντο. «Ποτέ δεν μιλήσαμε για εκείνο το συμβάν. Ήταν κάτι που δεν μπορούσε να βγει από μέσα του και νξα το συζητήσει. Ήταν κάτι που έφερε τα πάνω κάτω στη ζωή μου». Και προσθέτει: «Ήταν μία ηλίθια απόφαση, μία ηλίθια στιγμή αλλά τι μπορώ να κάνω τώρα;»
Ένα πολυάσχολο καλοκαίρι περιμένει τον Βλάντο. Εκτός από το νέο του συμβόλαιο είναι μία από τις πιθανές επιλογές της Εθνικής Ελλάδας για το Ευρωμπάσκετ του 2013. Ελπίζει δε τον Ιούνιο να δοκιμάσει τις δυνάμεις του σε κάποιο καμπ του ΝΒΑ.
Ο Γιάνκοβιτς πάντα φοράει το Νο12 και ποτέ δεν ήθελε το Νο8 του πατέρα του η φανέλα του οποίου είναι κρεμασμένη στην οροφή του γηπέδου. Έχει σκεφτεί όμως μία αλλαγή. Ο Μπόμπαν τραυματίστηκε στις 28 του μήνα. Πέθανε στις 28. Την ίδια μέρα ο Βλάντο πέτυχε 28 πόντους σε αγώνα με το εφηβικό του Πανιώνου. «Αν ποτέ παίξω στο ΝΒΑ θα φορέσω το Νο28», είπε.