Βρέθηκε στην Αθήνα για τα γυρίσματα του νέου ντοκυμαντέρ του Looking for Athens. Κι όταν έχεις την ευκαιρία να συναντήσεις τον Ερίκ Καντονά, δεν την χάνεις με τίποτα!
Απογευματάκι της προτελευταίας ημέρας του Μάρτη. Ο ήλιος σιγά σιγά σβήνει κι ένα ανοιξιάτικο αεράκι γλυκαίνει την ατμόσφαιρα. Στο ΟΑΚΑ ο Παναθηναϊκός υποδέχεται τον Πλατανιά. Περίπου μιάμιση ώρα πριν από τον αγώνα, οι πρώτοι φίλαθλοι παίρνουν θέση στην εξέδρα. Την ίδια στιγμή ένα λευκό βανάκι κάνει την εμφάνισή του. Η πόρτα ανοίγει κι ένα επιτελείο ανθρώπων πιάνει αμέσως δουλειά. Παραγωγός, κάμεραμαν, ηχολήπτης. Είναι η ομάδα του Ερίκ Καντονά.
Πηγαίνει από πόλη σε πόλη και παρουσιάζει τα μεγάλα ποδοσφαιρικά ντέρμπι του κόσμου. Κυρίως την κοινωνική πλευρά τους. Μάντσεστερ, Μιλάνο, Μπουένος Άιρες, Βαρκελώνη, Κωνσταντινούπολη και τώρα Αθήνα. Τελευταίος βγαίνει ο ίδιος ο «Βασιλιάς». Όπως έκανε και τότε που φορούσε ποδοσφαιρικά παπούτσια. Αρχοντικός. Αμέσως καταλαβαίνεις την παρουσία του. Εάν τον έβλεπες στο δρόμο θα ορκιζόσουν πως είναι ποιητής, ζωγράφος, άνθρωπος της τέχνης σε κάθε περίπτωση. Φαίνεται κάπως βλοσυρός κι απλησίαστος. Καμία σχέση… Ένα κοριτσάκι τον πλησιάζει και του ζητάει να φωτογραφηθούν. Σκάει ένα χαμόγελο και δίχως δεύτερη σκέψη την αγκαλιάζει για τη φωτογραφία. Το ίδιο κάνει με όλους για περίπου 5 λεπτά.
Χαιρετάει όλο το επιτελείο της ΝOVA. Η χειραψία του σφιχτή, σταθερή, όχι ξεψυχισμένη. Σε κοιτάζει στα μάτια και σου χαμογελάει αληθινά. Τις προσποιήσεις τις είχε για το γήπεδο. «Αμέσως καταλαβαίνεις πως υπάρχει κρίση. Το αντιλαμβάνεσαι στα πρόσωπα των ανθρώπων» οι πρώτες κουβέντες του. «Η Ελλάδα είναι σπουδαία χώρα, ελπίζω να ανακάμψει». «Γιατί φύγατε από την Λιντς το 1992, αφού είχατε πάρει πρωτάθλημα;» τον πηγαίνω στο ποδόσφαιρο. «Το στυλ ποδοσφαίρου της Λιντς ήταν το τυπικό αγγλικό, με τις μεγάλες μπαλιές. Η Γιουνάιτεντ είχε άλλο στυλ, δικό της… Από την εποχή του Μπάσμπι και του Μπεστ. Πώς να της πεις όχι…».
Είναι εκφραστικός, συνεχώς κουνάει τα χέρια του. Τον περνάς για Ιταλό ή Ισπανό. Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Η οικογένεια του πατέρα του έχει ρίζες στη Σαρδηνία. Της μητέρας του στην Καταλωνία. Πάει να πει, ταμπεραμέντο εκρηκτικό και λυμένο το ζωνάρι για καβγά. Αυτό το κατάλαβαν από νωρίς στη Γαλλία. Ήταν δεν ήταν 22, όταν έβρισε δημοσίως τον τότε εκλέκτορα των Πετεινών, Ανρί Μισέλ. Είχε κάνει το…λάθος να τον αφήσει εκτός επιλογών για ένα ματς με την Τσεχοσλοβακία, δίχως να του δώσει εξηγήσεις. «Είναι ένα μάτσο σκατά» η αφιέρωση του Καντονά on camera. Η «καμπάνα» της Ομοσπονδίας βαριά. Αποκλεισμός ενός έτους. Όχι ότι συνετίστηκε.
Φθινόπωρο του ’91, εκδιωγμένος από τη Μαρσέιγ, έχει καταλήξει στην νεοφώτιστη Νιμ και σε ένα ματς με τη Σεντ Ετιέν, πετάει τη μπάλα στο διαιτητή, εκνευρισμένος από μία απόφασή του. Αποκλεισμός τεσσάρων αγωνιστικών. «Είστε ηλίθιοι» απαντά στα μέλη της Πειθαρχικής Επιτροπής. Οι τέσσερις αγωνιστικές γίνονται δύο μήνες. Ο Καντονά σε ηλικία 25 ετών ανακοινώνει πως βάζει τέλος στην καριέρα του. Ευτυχώς για την ιστορία της Γιουνάιτεντ, ο Πλατινί τον πείθει να αναζητήσει την ηρεμία του στην Αγγλία…
«Όταν πήγα στη Γιουνάιτεντ είχα τη φήμη του ανθρώπου που πάντα έμπλεκε. Αλλά αυτό δεν ενοχλούσε κανέναν στη Μάντσεστ
ερ. Τους απασχολούσε μόνο η συμπεριφορά μου εντός γηπέδου» μας λέει. Μόνο Ερίκ, μην το πεις σε εκείνον τον οπαδό της Κρύσταλ Πάλας, που είχε δεχθεί την περίφημη κλωτσιά σου, τον Γενάρη του 1995. Μια κλωτσιά που κόστισε στον Καντονά 9 μήνες ποδοσφαίρου. Και στην ομάδα του Φέργκιουσον ένα πρωτάθλημα. Το μοναδικό που έχασε στην 5ετία του «Βασιλιά Ερρίκου». «Εάν δεν είχε έρθει ο Ερίκ, θα χρειαζόμασταν αρκετά χρόνια ακόμη για να φτάσουμε στην κορυφή» παραδέχεται ο Πέτερ Σμάιχελ. Πάνω-κάτω, αυτό που έχει πει πολλές φορές ο Φέργκιουσον.
Ενώ μοντάραμε το θέμα, μου ήρθαν εικόνες από το παρελθόν. Ο αγαπημένος μου (αν και αγωνιζόταν στους…άλλους) Αντρέι Κατσέλσκις. Ο εκνευριστικός (αφού ποτέ δεν έχανε τη μπάλα) Ράιαν Γκιγκς. Ο Πάλιστερ με τον Μπρους, παίκτες που στα μάτια μου, ήταν το αγγλικό ποδόσφαιρο των ’80s. Θυμήθηκα ένα γκολ του Καντονά που με είχε πληγώσει όσο τίποτα άλλο. Εκείνο του τελικού του Κυπέλλου Αγγλίας του 1996 κόντρα στη Λίβερπουλ. Είναι ένα από τα 82 που πέτυχε με τη φανέλα της Γιουνάιτεντ. Υπάρχουν όλα στο αφιέρωμα της NOVA. Όπως κι ο σηκωμένος γιακάς του. Το βλέμμα του μετά το σκάψιμο της μπάλας απέναντι στη Σάντερλαντ. Η περίφημη απάντησή του με τους γλάρους, τις ημέρες του κακού χαμού, μετά την κλωτσιά στον χούλιγκαν της Κρύσταλ Πάλας.
Αυτό που δεν μπορεί να μεταφερθεί από την τηλεοπτική εικόνα είναι το ηγετικό πνεύμα του. Η αίσθηση του «δεν παρατάω το ματς». «Θα βγω νικητής ό,τι και να γίνει». Αυτή την αίσθηση που μετέφερε στον Μπέκαμ, στον Σκόουλς, στους Νέβιλ. Τους την κληρονόμησε. Κι αυτοί με τη σειρά τους στους επόμενους. Για να φτάσουμε τώρα εδώ. Στο σήμερα. Στον Απρίλιο του 2013. Στα 20 πρωταθλήματα Αγγλίας. Για μια ομάδα που είχε 7, όταν ο Γάλλος πρωτοφορούσε τη φανέλα της, το φθινόπωρο του ’92. Ύστερα από όλα αυτά, ακόμη κι εγώ, ένα αγνός φίλαθλος της Λίβερπουλ, πρέπει να παραδεχθώ πως οι στίχοι δεν λαθεύουν: Merci France pour Eric Cantona*.
*Γαλλία σε ευχαριστώ για τον Ερίκ Καντονά