To έμφραγμα του μυοκαρδίου (κοινώς, καρδιακή προσβολή) είναι ένα εξαιρετικά επικίνδυνο επεισόδιο, που συμβαίνει λόγω έλλειψης ροής αίματος στον καρδιακό μυ μας.
Μπορεί να συμβεί λόγω πολλών διαφορετικών παραγόντων, αλλά συνήθως σχετίζεται με απόφραξη σε μία ή περισσότερες αρτηρίες της καρδιάς μας. Χωρίς ροή αίματος, ο προσβεβλημένος καρδιακός μυς θα αρχίσει να πλήττεται και αν το πρόβλημα δεν αποκατασταθεί γρήγορα, μπορεί να προκαλέσει μόνιμη καρδιακή βλάβη ή θάνατο.
Παρόλο που αποτελεί μία από τις πλέον συχνές καρδιαγγειακές παθήσεις, και συγκαταλέγεται στις πιο κοινές αιτίες θανάτου παγκοσμίως, το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων δε γνωρίζει τα βασικά αίτια και τα συμπτώματα που φανερώνουν ότι το έμφραγμα καραδοκεί.
Ποια είναι τα συμπτώματα του εμφράγματος του μυοκαρδίου;
Το έμφραγμα του μυοκαρδίου μπορεί να έχει μια σειρά συμπτωμάτων, μερικά από τα οποία είναι πιο κοινά από τα άλλα.
Αυτά περιλαμβάνουν:
- Πόνος στο στήθος (στηθάγχη). Ο πόνος μπορεί να ξεκινήσει από το στήθος μας και να εξαπλωθεί (ή να ακτινοβολήσει) σε άλλες περιοχές όπως το αριστερό μας χέρι (ή και τα δύο χέρια), ο ώμος, ο λαιμός, το σαγόνι, η πλάτη ή η μέση μας.
- Δύσπνοια ή δυσκολία στην αναπνοή.
- Κόπωση.
- Αϋπνίες.
- Πεπτικές διαταραχές όπως ναυτία ή δυσφορία στο στομάχι. Οι καρδιακές προσβολές μπορεί συχνά να συγχέονται με δυσπεψία ή καούρα.
- Αίσθημα αυξημένων παλμών της καρδιάς.
- Άγχος ή αίσθημα «επικείμενης καταστροφής».
- Εφίδρωση.
- Αίσθημα ζαλάδας, ιλίγγου ή λιποθυμίας.
Ποιες είναι οι αιτίες του εμφράγματος;
Η συντριπτική πλειονότητα των εμφραγμάτων του μυοκαρδίου συμβαίνουν λόγω απόφραξης σε ένα από τα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτεί την καρδιά μας. Αυτό συμβαίνει συχνότερα λόγω της πλάκας, μιας κολλώδους ουσίας, που μπορεί να συσσωρευτεί στο εσωτερικό των αρτηριών μας.
Μερικές φορές, οι εναποθέσεις πλάκας μέσα στις αρτηρίες μπορούν να ανοίξουν ή να σπάσουν, με αποτέλεσμα έναν θρόμβος αίματος να κολλάει στο σημείο όπου συνέβη η ρήξη. Εάν ο θρόμβος μπλοκάρει την αρτηρία, αυτό μπορεί να στερήσει τον καρδιακό μυ το αίμα που χρειάζεται και, έτσι, να προκαλέσει καρδιακή προσβολή.
Στη διαδικασία αυτή, όμως, συντελούν συγκεκριμένοι παράγοντες:
- Οποιαδήποτε ασθένεια προκαλεί ασυνήθιστη στένωση των αιμοφόρων αγγείων, όπως τα τριγλυκερίδια και η χοληστερόλη.
- Απόφραξη που προήλθε από κάπου αλλού στο σώμα μας, όπως θρόμβος αίματος ή φυσαλίδα αέρα (εμβολή) που παγιδεύεται σε καρδιακή (στεφανιαία) αρτηρία.
- Ηλεκτρολυτικές διαταραχές.
- Διατροφικές διαταραχές, που με την πάροδο του χρόνου ενδέχεται να βλάψουν την καρδιά και τελικά να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή.
- Ανώμαλες στεφανιαίες αρτηρίες (ένα συγγενές καρδιακό ελάττωμα με το οποίο γεννιόμαστε, κατά το οποίο οι στεφανιαίες αρτηρίες βρίσκονται σε διαφορετικές θέσεις του σώματός μας από το φυσιολογικό).
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Αρκετοί άνθρωποι, λόγω συγκεκριμένων δεδομένων, έχουν μεγαλύτερη προδιάθεση για έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Οι παράγοντες κινδύνου είναι οι παρακάτω:
Ηλικία και φύλο
Ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής αυξάνεται καθώς μεγαλώνουμε. Ο κίνδυνος για έμφραγμα του μυοκαρδίου αυξάνεται σημαντικά στους άνδρες στην ηλικία των 45 ετών, ενώ στις γυναίκες στην ηλικία των 50 ετών ή μετά την εμμηνόπαυση.
Οικογενειακό ιστορικό καρδιακών παθήσεων
Εάν έχουμε γονέα ή αδελφό με ιστορικό καρδιακής νόσου ή καρδιακής προσβολής -ειδικά σε νεότερη ηλικία- ο κίνδυνος είναι ακόμη μεγαλύτερος επειδή το DNA μας είναι παρεμφερές με το δικό τους.
Τρόπος ζωής
Οι επιλογές τρόπου ζωής που κάνουμε, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής. Για παράδειγμα το κάπνισμα, η κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών, αλλά και η κατανάλωση τροφίμων με πολλή ζάχαρη και λίπη, αυξάνουν την πλάκα των στεφανιαίων αγγείων.
Πηγές: my.clevelandclinic.org, www.hopkinsmedicine.org